Մեր կեցվածքը ճիշտ է
Posted on December 12, 2010, by admin, under Հարցազրույցներ.
ՀՅԴ Բյուրոյի ներկայացուցիչ Հրանտ Մարգարյանի հարցազրույցը
«Ազատություն» ռադիոկայանին
«Մենք կայացած կազմակերպություն ենք եւ դա մեր ամենամեծ ձեռքբերումն է»
-Պարոն Մարգարյան, ինչպե՞ս եք գնահատում այն փաստը, որ նախագահ Սերժ Սարգսյանի մասնակցությունը ՀՅԴ 120-ամյակի միջոցառմանը բավականին շատ խոսակցությունների տեղիք տվեց. որ Դաշնակցությունը այնքան էլ ընդդիմադիր կուսակցություն չէ, հակառակ դեպքում նախագահը չէր մասնակցի նրա կազմակերպած միջոցառմանը: Ինչո՞ւ որոշում կայացվեց, որ նախագահը մասնակցի:
– Նախագահի մասնակցության փաստը դրական է: Առաջին հերթին, իբրեւ երեւույթ, նախ` նախագահի, հետո մեզ համար: Մենք 10 տարի ընդդիմություն ենք եղել, տաս տարի իշխանության մաս կազմել` թե Ռոբերտ Քոչարյանի եւ թե Սերժ Սարգսյանի նախագահության ժամանակ: Երբեք Դաշնակցության տոնակատարությաններին, նախագահներ չեն մասնակցել: Թեպետ մենք, մեր միջաոցառումներին միշտ էլ բոլորին հրավիրել ենք, նաեւ նախագահներին: Նրանք սահմանափակվել են միայն ուղերձ ուղարկելով: Այս անգամ նախագահը ցանկացավ մասնակցել: Ես դա գնահատում եմ, որովհետեւ կարծում եմ ճիշտ վերաբերմունք էր: Կուզեի, որ այդ վերաբերմունքը բոլորի նկատմամբ լիներ:
Ինչո՞ւ ենք հայտվել այս վիճակում: Եթե մենք ձգտում ենք իշխանափոխության, եւ այդ իշխանափոխության պահը ֆիքսում ենք ժողովրդի քվեարկությամբ, ապա կգա օրը եւ ժողովուրդը ինքը կորոշի թե ով է լինելու իշխանություն: Բայց մինչ այդ, երկիրը պետք է ապրի: Այս երկիրն ունի դժվարություններ, ունի արտաքին խնդիրներ, արտաքին ուժերի կողմից կատարվող ճնշումներ: Մենք չենք կարող այնքան շռայլ լինել, որ ասենք, այս երկու տարում ինչ ուզում է թող լինի, թեկուզ ջրհեղեղ: Չենք կարող ասել, թող ամեն բան ձախողվի, որ հետո մենք գանք ու ամեն բան վերականգնենք: Կարծում եմ, սա մեր իրականության հետ կապ չունեցող բան , որովհետեւ այն ինչ այսօր քանդվի եւ կամ այն ինչ այսօր կորցնենք, հետո լրացնել, շտկել չենք կարող: Մենք պարտավոր ենք այս ընթացքում իրար հանդուրժել, ինչ որ տեղ նաեւ էթիկայի նորմերը պահելով, միմյանց հարգելով: Արտաքին հարցերի առումով, առնվազն պարտավոր ենք համագործակցել: Սա այսօրվա մեր հայ իրականության թելադրանք ու պարտադրանք է: Դա մեր կամքից կախված չէ: Հայկական իրականությունն է, որ մեզ ստիպում է այդպես վարվել: Մենք շինծու կուսակցություն չենք, եթե մեր կուսակցական ամբիցիան ավելի մեծ չի քան հայրենիքի ու ժողովրդի շահը, հայրենիքի եւ ժողովրդի իրականությունը: Եթե այդպես է, ուրեմն մեր պահվածքը ճիշտ է, նախագահի պահվածքը ճիշտ է եւ ես կուզեի որ այս երեւույթը ընդհանրապես օրինակ լիներ:
– Պարոն Մարգարյան նախագահի ներկայությամբ ԳՄ-ի ներկայացուցիչ Արմեն Ռուստամյանը բավականին քննադատական ելույթ ունեցավ ներկա իրավիճակի հետ կապված, նշելով , որ այսօր փողի իշխանություն է, ժողովրդավարության վիճակը բավականին վատ է, արտագաղթ է, մենաշնորհներ են: Ինչպե՞ս արձագանքեց այս քննադատությանը գործող նախագահը:
– Իրականության մեջ, Արմեն Ռուստամյանը նոր բան չասեց: Արմեն Ռուստամյանը տվեց այն գնահատականները, որոնք մենք միշտ հնչեցրել ենք: Հնչեցրել նաեւ կոալիցիայի մեջ եղած ժամանակ: Միայն այդ օրը չէ, որ մենք դրանց անդրադարձել ենք: Վստահ եմ, որ նախագահն էլ միջոցառմանը գալուց առաջ, գիտեր, թե ինչ պետք է լսի: Գովեստի խոսքեր լսելու չէր եկել: Այդ առումով կարծեմ նորություն չկար: Արմեն Ռուստամյանի խոսքը իբրեւ սկզբունքային, համարձակ խոսք, գնահատում եմ: Շատ ավելի վատ կլիներ, եթե որեւէ բան կեղծելու փորձ արվեր եւ կամ չասվեր: Կարծում եմ, մենք պետք է ունենանք միմյանց հանդեպ ամենասուր քննադատությունն անգամ լսելու կարողություն:
-Չարձագանքե՞ց նախագահը:
-Բնականաբար: Սրան համաձայն չեմ, այստեղ արդար չեք` նախագահի կողմից այդպիսի արտահայտություններ եղան, որը ես բնական եմ համարում: Կարծում եմ, որեւէ արտառոց բան այդտեղ չկար: Կեղծելն արտառոց կլիներ: Մենք միշտ բաց քաղաքականություն ենք վարել: Տեսել ենք սխալը, մատնանշել, եւ հույս ունեցել, որ այն կսրբագրվի: Կար ժամանակ, երբ փորձում էինք օգնելով հասնել դրան, այսօր` քննադատելով, հակադրվելով, որպեսզի այդ հարցերը լուծվեն: Դրանք պետք է լուծվեն հանուն մեր ազգի ու ժողովրդի:
– Այսինքն, այդ հարցերի շուրջ, նախագահի հետ համաձայնության չեկա՞ք:
-Բնականաբար ո’չ:
– Իսկ այլ հարցեր քննարկե՞լ եք. հայ-թուրքական հարաբերություններ:
– Միասին լսել ենք զեկույցը, բայց այն քննարկելու առիթ չենք ունեցել:
-Անցյալ շաբաթ, Արմեն Ռուստամյանի հրավիրած մամլո ասուլիսում, իշխանությունների հասցեին Դաշնակցության քննադատությունը առավել էր սրվել: Սա ինչ որ կերպ կապվա՞ծ է նախընտրական որոշակի զարգացումների հետ:
-Անարդար կլինի մեր քայլերը նախընտրական հնարքներ համարել: Երբեք չենք կիսել այն մոտեցումները, որոնք ամբոխավարություն են եղել: Ամբոխավարության չենք ձգտել: Չենք որդեգրել շոու անելով քվե ապահովելու ուղղությունը: Հակառակը` փորձել ենք ժողովրդին մեր ծրագրի շուրջ համախմբել: Ժողովրդական համախումբ ստեղծել մեր տրամաբանական խոսքի շուրջ: Միշտ ենք ցանկացել, որ ժողովուրդը գիտակցաբար նախընտրի մեզ: Այս երկրի պրոբլեմն այն է, որ ամբոխավարությունից մղված, ժողովուրդը հաճախ ընդդեմի քվեով է առաջնորդվում: Ոչ թե ծրագիրն է ընտրում, ոչ թե հանունի քվեով է փորձում որեւէ ուժ բերել իշխանության, այլ մեկին դեմ քվեարկելու համար, քվեն տալիս է մյուսին: Չեմ կարծում, թե դա ընտրական հարցին է պետք վերագրել: Այս կարգի քննարկումներ մենք միշտ ենք ունեցել: Մեր նախորդ խորհրդաժողովը վերաբերում էր սոցիալական արդարության խնդիրներին, այս մեկը` ժողովրդավարության: Նախապես ունեցել ենք ազգային հարցերին վերաբերող խորհրդաժողով: Սա մեզ մոտ ընթացիկ բնույթ է կրում: Մենք տարվա սկզբին ենք մշակում մեր գործունեության ծրագիրը եւ հետո գործադրում: Կազդի՞ սա ընտրությունների վրա, բնականաբար կազդի, որովհետեւ կուսակցություններն իրենց ընթացիկ գործունեությամբ են ազդում ժողովրդի վրա: Այս չափով` ընդունելի է, բայց հատուկ նպատակով, իբրեւ քարոզչական գործ` ոչ:
-Պարոն Մարգարյան , Դուք մատնանշում եք այն գլխավոր խնդիրները, որոնք այսօր կան երկրում, արդյոք այս ամենը Դուք տեսնում եք արմատական իշխանափոխության, համակարգի փոփոխության միջոցով: Դուք ռեալ համարո՞ւմ եք իշխանափոխությունը 2012 այնուհետեւ 2013 թվականներին:
-Ամեն ինչ պետք է դիտարկել համեմատականության մեջ: Ես նկատում եմ, որ ժողովրդի քաղաքկանացման, կազմակերպվածության մակարդակը բավարար չի, զգում եմ, որ ժողովուրդը հաճախ է հակադրվում, մերժում, բայց թե ինչով փոխարինի` դա չգիտի: Այստեղ է ողջ խնդիրը: Այս խնդիրն է, որ մենք պետք է կարողանանք լուծել: Ժողովուրդը պետք է գնա ընտրության ու ծրագիր ընտրի, ուղղություն, վերջապես ընտրի մարդկանց իրենց կենսագրությամբ, այլ ոչ թե ընտրության գնա հակայի եւ կամ ընդդեմի հասկացությամբ: Եթե ընտրությունների մի կարեւոր խնդիրը արդար եւ թափանցիկ ընտրությունների կազմակերպումն է, մյուս կարեւոր մասն էլ` քաղաքականապես կազմակերպված ժողովուրդ ունենալն է: Ես հանդիպել եմ մարդկանց, որոնք քվեարկել են այս կամ այն կուսակցությանը, որեւէ ուժի` իբրեւ հետեւանք գյուղապետի հորդորի եւ կամ կամավոր` լսելով նրան: Ես հավատում եմ, որ ժողովրդի քաղաքական գիտակցությունը գնալով բարձրանում է: Վերջապես քսան տարվա ընտրությունների փորձ կա այս երկրում: Այս ամենը պետք է որ արդյունք տա, ժողովրդին պետք է սթափեցնի, որպեսզի ժողովուրդը կարողանա կատարել ճիշտ ընտրություն:
-Պարոն Մարգարյան, ինչպե՞ս եք գնահատում, վերջին իրադարձությունները կապված հրաժարականների հետ. Երեւանի նախկին քաղաքապետ Գագիկ Բեգլրայանի ծեծը նախագահի աշխատակցի նկատմամբ, եւ դրան հետեւած զարգացումները: Ըստ էության նաեւ մամուլն է գրում այդ մասին, որ նախագահի ճնշմամբ նախկին քաղաքապետը հրաժարական տվեց:
-Այդ հարցի վերաբերյալ, որեւէ կարծիք հայտնել չեմ ուզում: Ոչ դատավոր եմ, ոչ դատախազ եւ հետո, ինձ պակասում է անհրաժեշտ տեղեկությունը, որ կարողանամ, վերջնական տեսակետ հայտնել: Ինձ համար հարցը սկզբունքային է. եթե նախագահը խստապահանջություն է դրսեւորում իր անմիջական շրջապատի նկատմամբ, ողջունելի է: Սակայն դա պետք է լինի հետեւողական, իսկապես անաչառ, պետք է կրի շարունակական բնույթ : Եթե դա խստապահանջություն է օրենքների, բարոյական արժեքները ոտնահարողի նկատմամբ, միայն գնահատել կարելի է: Իսկ եթե դա ընդամենը դեպք էր, որ պատահեց ու անցավ, եւ նախագահն այդ քայլին գնաց, որովհետեւ այն դիպավ իր կողմի որեւէ ՙզգայուն նյարդի՚` անշուշտ չի կարելի մեծ գնատական տալ:
-Արդյոք նույն պատճառով է Արդարադատության նախարարի հրաժարականը: Եվ արդյոք դա նոր փոփոխությունների սկիզբ է: Այս մասին ի՞նչ կասեք:
-Ստեղծված իրավիճակից ելնելով, թվում է, թե պատճառը նույնն է` խստապահանջություն, պաշտոնական համակարգին զգոնության մղելու դաստիարակչական քայլ: Կոնկրետ որեւէ հարցի պատասխանել չեմ կարող, որովհետեւ տեղեկությունները բավարար չեն:
-Պարոն Մարգարյան, Դաշնակցությունը նշում է իր հիմնադրման 120- ամյակը: Մի հարց եմ ուզում Ձեզ ուղղել: Դաշնակցության ամենակարեւոր ձեռքբերումը Հայաստանում հաստատվելուց հետո, ո՞րն է եղել:
-Ամենակարեւորը, որ մենք Հայաստանում արդեն կայացած քաղաքական կուսակցություն ենք: Այլ կերպ ասած` մենք անցյալի հացը չենք ուտում: Մենք կայացած կազմակերպություն ենք եւ դա մեր ամենամեծ ձեռքբերումն է: Չեմ ուզում խոսել Ղարաբաղյան պայքարում մեր ունեցած ներդրման մասին: Չեմ ուզում խոսել Հայաստանում ժողովրդավարության զարգացման համար տարված մեր աշխատանքների շուրջ: Հայաստանում, դեռ խորհրդային ժամանակներից առկա, իշխող ապազգային ուժին զուգահեռ ազգային գիծ բացելու ուղղությամբ մեր ներդրման մասին, նույնպես չեմ ուզում: Բայց այն, որ մենք այս քսան տարիներին ունենալով վերելքներ ու վայրէջքներ, այսօր հանդես ենք գալիս իբրեւ ինքնուրույն քաղաքական կազմակերպություն, դա փաստ է` մի կուսակցություն, որը կարող է դուրս գալ ասպարեզ ու բաց ճակատով նայել ժողովրդի աչքերին: Այսօր Դաշնակցությունն ունի թռիչքային զարգացման բոլոր հնարավորությունները: Այնքան փորձ ենք ձեռք բերել, որ կարող ենք մեզ համարել լուրջ, կայուն կազմակերպություն:
-Ո՞րն է գլխավոր խնդիրը Դաշնակցության համար: Արդյոք իշխանափոխությո՞ւնը:
-Միանշանակ կասեմ` մեր ժողովրդի միասնականության ապահովումը: Միասնականություն ազգային հարցերի նկատմամբ, միասնականություն, որ նաեւ պետք է հենված լինի ներազգային արդարության մթնոլորտի վրա: Այսինքն, արդարության պայմաններում, ազգային նպատակների շուրջ միասնականություն: Այսօրվա գլխավոր հարցը ես համարում եմ Ղարաբաղի հարցը: Մենք պատերազմում հաջողություններ ենք ունեցել` նվաճել ենք Ղարաբաղի ազատագրումը, որովհետեւ միասնական ենք եղել: Ողջ ազգն էր միասնական` Հայաստան, Սփյուռք: Չենք ունեցել անկայուն վիճակ, ներքին պառակտումներ, առճակատումներ: Այդ պատճառով էլ հաղթել ենք: Այսօր պատերազմը չի ավարտվել, այն շարունակվում է եւ այդ հարցի լուծումը նոր բարդացումներ է ստանում: Այսօր մեզ դարձյալ միասնականություն է պետք որպեսզի կարողանանք այս դարի ամենամեծ նվաճումը վերջնականորեն ապահովել, Ղարաբաղի ազատագրումը հավիտենականացնել:
-Դուք մտահոգ եք, որովհետեւ զարգացումնե՞ր եք տեսնում բանակցային գործընթացներում:
-Ես ընդհանրապես մտահոգ եմ: Եվ դա պետք է որ տեսանելի լինի: Կան արտաքին ճնշումներ, եւ ոչ մի քաղաքական ե ոչ մի ժողովրդային ուժ հայկական իրականության մեջ չի կարող անտեսել այդ փաստը: Այո, մենք Ղարաբաղի հարցով պետք է հասնենք վերջնական հաղթանակի եւ դրա համար պարտավոր ենք որոշ զիջումներ անել, որպեսզի կարողանանք ստեղծել այդ միասնականությունը: Պայքարելով մրցակցել իրար հետ, բայց այդ հարցում միասնական լինել: Սա մեր ժամանակվա ամենակարեւոր խնդիրն է:
-Այդ մտահոգությունները, չեն խանգարի Դաշնակցությանը որպեսզի այդ միասնականությունը լինի գործող իշխանությունների հետ:
-Խոսքս ազգային միասնականության մասին է: Իշխանության հետ այս պարագայում կա ճիշտ կեցվածք: Իսկ երբ կա այդ կեցվածքը, արտաքին ճակատի առումով, պետք է ունենալ նաեւ համագործակցություն: Այսօր մեր Հայ Դատի հանձնախմբերը, փաստացիորեն այդ գործն արդեն անում են: Մենք դրսում, Ղարաբաղի հարցով, Հայաստանի քաղաքական իմիջի հարցով, պայքարում ենք: Չեմ կարծում թե դրանով մենք օգնում ենք այս իշխանությանը, դրանով մենք օգնում ենք մեզ` Հայաստանին, Ղարաբաղին, հայ ժողովրդին, հայ ժողովրդի ապագային:
-Տվյալ պահին, Դուք դրական ե՞ք գնահատում Հայաստանի որդեգրած քաղաքականությունը Ղարաբաղյան խնդրի հարցում:
-Երկու մասով պետք է այդ խնդրին անդրադառնամ: Նախագահի ելույթները, որ վերջին շրջանում եղել են, բավականին դրական են, սակայն ստորագրված փաստաթուղթը Աստանայում, որը հիմնված էր Մադրիդյան սկզբունքների վրա, մեզ համար ընդունելի չի, բնականաբար եւ մտահոգիչ է ու խանգարող: Այդ սկզբունքերի մեջ կան խնդիրներ , որոնք հիմք ընդունել չի կարելի: Բանակցություններն այս նոր փուլում, սխալ հիմքի վրա սկսվեցին: Ռոբերտ Քոչարյանը ուներ հնարավորություն զրո մակարդակ վերադառնալու եւ նորից սկսելու, բայց չարեց: Նույն առիթն ու հնարավորությունը ուներ նաեւ Սերժ Սարգսյանը, որը, նույնպես չարեց: Վերջին մեկ տարում, դրական առումով իհարկե, Հայաստանի արտաքին քաղաքականության շեշտադրումները փոխված են առաջին հանգրվաններում եղած շեշտադրումներից: Եթե դա ընթացք է, սկզբունքային նոր մոտեցում, ապա պետք է վերադառնալ զրո կետ, որովհետեւ բանակցության հիմքը չի կարող լինել ԼՂԻՄ-ը, բանակցության հիմքը պետք է լինի Լեռնային Ղարաբաղի Հանարապետությունը:
