Մենք ընտրութիւններից դուրս ենք եկել աւելի հզօրացած
Posted on June 6, 2007, by admin, under Հարցազրույցներ.
«Դրօշակ»- ի հարցերին պատասխանում է ՀՅԴ Բիւրոյի ներկայացուցիչ Հրանտ Մարգարեանը
«Դրօշակ».- Բոլոր տեսակի մրցոյթներում, իսկ ընտրութիւնը նոյնպէս մրցոյթ է, մրցանակային, պատուաւոր, այսինքն` յաղթական տեղ է համարւում նաեւ երրորդը: ՀՅԴ կուսակցութեան ձեռք բերածը խորհրդարանական այս ընտրութիւններում Դուք համարու՞մ էք յաղթանակ:
Հր. Մարգարեան. – Խորհրդարանական ընտրութիւններում մեր ձեռք բերածը գնահատելիս ես պիտի փորձեմ խուսափել յաղթանակ եւ պարտութիւն բառերի գործածումից, որովհետեւ Դաշնակցութեան դերն ու նշանակութիւնը հայկական իրականութեան մէջ պայմանաւորուած չէ ընտրութիւնների արդիւնքում դրսեւորուած քուէների չափով: Այսուհանդերձ մենք կարողացանք մեր կազմակերպուած քուէների 80 %-ը ապահովել, ինչը, կարծում եմ, լաւ ցուցանիշ է: Մենք յաջողեցինք դասական ընտրապայքար մղել եւ վաստակել արդար ու կայուն 180.000 քուէ ու քուէարկող: Եթէ Հայաստանի Հանրապետութիւնում գործող որեւէ կազմակերպութիւն ինքն իրեն խոստովանի, թէ ունի 180.000 քուէարկող (խօսքն, անշուշտ, քուէարկողի մասին է եւ ոչ թէ քուէի), ես Դաշնակցութեանը պարտուած կը համարեմ:
Պէտք է նկատի ունենալ, որ, ընտրութիւններին մասնակցելով, մենք չենք ունեցել ոչ ընդդիմութեան ազատութիւնը` ամբոխավարական իր կարգախօսներով, եւ ոչ էլ մեր երկրում առայժմ յաջողութեամբ կիրառուող իշխանական լծակներն ու հնարաւորութիւնները: Մենք ընդդէմի հասկացութեամբ քուէներ չենք որսացել, մենք չենք սպառնացել ու չենք վախեցրել ոչ մէկին, ընտրական յանձնաժողովներում մենք չենք ունեցել թուական գերակշռութիւն, յաճախ նոյնիսկ միայնակ ենք մնացել 7-ի, 8-ի դէմ: Մենք ատելութիւն, թշնամանք չենք սերմանել…
Մենք ընտրութիւններից դուրս ենք եկել աւելի հզօրացած: Ամենամեծ ձեռքբերումը ահա այս զգացողութիւնն է: Եւ տայ աստուած, որ նման զգացողութեամբ համակուեն մեր բոլոր գործընկերները:
«Դրօշակ».-Բացարձակ մեծամասնութիւն ունեցող ՀՀԿ-ն կարող էր ամբողջովին իր վրայ վերցնել կառավարութիւն ձեւաւորելու խնդիրը` սոսկ համագործակցութեան ձեռք մեկնելով թէ Բարգաւաճ Հայաստանին եւ թէ Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութեանը: Համագործակցութեան նման հրաւէրը, բնականաբար, հաւասարութեան նշան չէր դնելու հրաւիրողի եւ հրաւիրեալի միջեւ, եւ հնարաւոր եռանդամ կոալիցիայում Դաշնակցութեանը, լաւագոյն դէպքում, կրտսեր եղբօր կարգավիճակ էր յատկացուելու: Այս հեռանկա՞րը Դաշնակցութեանը դրդեց այլ լուծում փնտրել:
Հր. Մարգարեան. – Մեծամասնութիւնն այնքան մեծ ներկայութիւն ունէր Ազգային ժողովում` 100 պատգամաւոր, որ մեր մասնակցութեամբ կօալիցիայի հարց պիտի չառաջանար: Քաղաքակիրթ երկրներում, իհարկէ, յաղթած ուժը փոքրամասնութեանը չի դիտարկում որպէս թշնամու եւ հալածանք չի սկսում նրա դէմ, սակայն պէտք չէ մոռանալ, որ ձեւաւորուող այս կառավարութիւնը ութ ամսուայ կեանք է ունենալու եւ ՙբարեացակամութեան՚ դրսեւորումը մեծամասնութեան կողմից ապագայ նախագահական ընտրութիւններում հարց լուծելու յետին նպատակ կարող էր հետապնդել: Մենք միշտ պատրաստ ենք, յանուն մեր հայրենիքի ու ժողովրդի, համագործակցել բոլորի հետ, անկախ այն բանից` մեծ մեծամասնութիւ՞ն, թէ փոքր փոքրամասնութիւն են արձանագրել նրանք: Սակայն, էլի յանուն հայրենիքի ու մեր ժողովրդի, մենք պատրաստ չենք եւ չենք կարող վաճառել մեր ինքնուրոյնութիւնն ու անկախութիւնը:
Կօալիցիային մաս կազմելու մեզ հրաւէր եղաւ, բայց մենք, չբացառելով համագործակցութիւնը, մերժեցինք հրաւէրը հետեւեալ բացատրութեամբ` մենք այլեւս չենք ուզում պատասխանատւութիւն կրել այն բոլոր հարցերի համար, որոնց մէջ մասնակցութիւն եւ դերակատարութիւն չունենք, իսկ նախագահական ընտրութիւններին մասնակցելու ենք սեփական թեկնածուով: Այլ խօսքով, չմերժելով համագործակցութեան առաջարկը, մենք նախընտրեցինք մնալ դրական ընդդիմութիւն` այլընտրանք: Պահպանելով մեր ազատութիւնն ու ինքնուրիւնութիւնը` մենք համագործակցելու ենք իշխանութիւնների հետ: Մենք նոյնիսկ մեր շարքերից նախարարներ տրամադրեցինք կառավարութեանը:
Կարծում եմ, ձեռք բերուած համաձայնութիւնից կը շահեն թէ ժողովուրդը, թէ համաձայնութեան եկած կողմերը, եւ թէ քաղաքական կեանքը վերջապէս կը սկսի աշխատել, թէեւ տարբեր մօտեցումների առկայութեամբ, սակայն առանց առճակատման ու ճապաղումների:
Եւ եթէ ոմանք իրենց համար չեն պարզել, թէ որ դաշտում է Դաշնակցութիւնը, թող իմանան, որ մենք թէ իշխանութեան եւ թէ ընդդիմութեան այլընտրանք ենք: Մենք նաեւ իշխանութիւն ենք այն առումով, որ երկրի զարգացման համար ամբողջական պատասխանատւութեան գիտակցումն ունենք:
«Դրօշակ».- Ընդդիմութիւնից իշխանութիւն անցած կուսակցութիւնները, սովորաբար, փորձում են իրականացնել իրենց ծրագրերից բխած խոստումները, իսկ ի՞նչ է անելու իշխանութիւնից ընդդիմութիւն անցած կուսակցութիւնը:
Հր. Մարգարեան. – Անշուշտ այս հարցը պէտք է ուղղուի ճիշտ հասցէատիրոջը, իսկ ինչ վերաբերում է մեզ, ապա շատ պարզունակ կը լինի, եթէ Դաշնակցութեան տեղն ու դերակատարութիւնը գնահատուի այս ընտրութիւններով պարզուած համեմատութիւնների մէջ: Առկայ է ութ տարիների համագործակցութեան պատմութիւնը, եւ շատ պարզ ու յստակ է մեր դերակատարութեան արժէքը ուժերի հաւասարակշռման, երկրի կայունութեան պահպանման եւ Սփիւռք-Հայրենիք փոխյարաբերութիւններում: Թէեւ քաղաքականութեան մէջ յարաբերութիւնները այլ սկզբունքներով են ճշտւում, սակայն մենք, այսուհանդերձ, կայուն ենք մեր ընկերութեան մէջ: Թող ինքնագովութիւն չհամարուի, բայց մեր ընկերութիւնը թանկ է նաեւ դիմացինի համար:
«Դրօշակ».- Հայաստանը դեռ երկար ճանապարհ ունի կտրելու, քանի դեռ ընտրութիւնների արդիւնքում չեն արտացոլւում ժողովրդի իրական ցանկութիւններն ու տրամադրութիւնները, համակրանքներն ու հակակրանքները: Այսուհանդերձ վերջին ընտրութիւններում մենք վկան եղանք միջազգային կազմակերպութիւնների դրական գնահատականի: Որքան է ճշգրիտ այդ:
Հր. Մարգարեան. – Այդ գնահատականի կարիքն ունէր մեր հանրապետութիւնը` արտաքին ճակատում բաց ճակատով ասպարէզ գալու համար: Ճիշտ այդ պատճառով մեզ շատ բան չմնաց ասելու: Մանաւանդ, արդար լինելու դէպքում անհնար է չնկատել, որ ամէն մի նոր ընտրութիւն աւելի լաւ պայմաններում է տեղի ունենում, եւ, ուրեմն, յուսահատուելը, ընտրութիւններին չհաւատալը ուղղակի մեղք է:
Հարցին պէտք է մօտենալ այլ կերպ: Եթէ ընտրութիւնները կեղծւում են, նշանակում է մենք վերահսկողութիւն իրականացնել չենք կարողանում, նշանակում է մենք բոլորս կազմակերպական խնդիր ունենք: Պէտք չէ հաշտուել այն մտքի հետ, թէ ընտրակաշառքն է որոշիչը: Ի վերջոյ փաստ է չէ՞, որ մէկ միլիոն քաղաքացի չի մասնակցել ընտրութիւններին, այսինքն` նրանք ընտրակաշառք չեն վերցրել, իրենց չեն ծախել: Մասնակիցների առնուազն կէսն էլ ընտրակաշառքով չի քուէարկել: Ուրեմն մեզ համար գործելու հսկայական դաշտ կայ, անտարբերներին ակտիվացնելու, քաղաքականացնելու, կաշառուողներին գիտակցութեան բերելու: Կուսակցուրիւնների բանուգործը ժողովրդի հետ ահա այս աշխատանքն է եւ ոչ թէ օտար դեսպանատների առջեւ քարշ գալը:
Ես համոզուած եմ, որ եթէ կուսակցութիւնների ներկայացուցիչները ընտրայանձնաժողովներում իսկապէս իրենց կուսակցութեան ներկայացուցիչները լինէին եւ հաւատարմութեան ու բանականութեան պակաս չունենային, ընտրութիւնները կը լինէին աւելի լաւը: Այնինչ, ընտրայանձնաժողովներում, յաճախ, որեւէ քաղաքական ուժ չներկայացնող մարդկանցից մի այնպիսի խումբ է գոյանում, որից դժուար է արդար արդիւնք ակնկալել:
Վերջապէս, պէտք է խոստովանել, որ որքանով կեղծւում են ընտրութիւնները, այնքանով էլ անզօր են կուսակցութիւնները: Մենք նոյնպէս, իբրեւ կուսակցութիւն, անզօրութիւն ենք ցուցաբերել: Դաշնակցութիւնը պէտք է համապատասխան որակ եւ ուժ կուտակի` թոյլ չտալու համար ընտրակեղծիք ու անարդարութիւն:
«Դրօշակ».- Այս ընտրութիւնների արդիւնքում, քաղաքական ուժերի նոր վերադասաւորումներով, կը բարելաւուի՞, կը կարգաւորուի՞ հանրապետութեան քաղաքական կեանքը:
Հր. Մարգարեան. – Մեր քաղաքական դաշտը առողջ չէ: Իշխանութիւնների եւ ընդդիմութեան յարաբերութիւններում գոյութիւն ունեն վարուեցողութեան նորմեր, որոնք երկուստեք պիտի չխախտուեն: Մեզանում նոյնիսկ նոյն դաշտում գտնուողներն են միմեանց նկատմամբ տմարդութիւն դրսեւորում: Մենք պէտք է դուրս գանք անընդմէջ առճակատման մթնոլորտում լուծումներ փնտրելու շրջապտոյտից: Այդ փնտրտուքը մարդկային հսկայական էներգիայի իզուր վատնում է:
Իշխանութիւնը ընդդիմութեանը ոչնչացնելու նպատակ պիտի չհետապնդի, չարհամարհի դիմացինին, առճակատում չփնտրի: Ընդդիմութիւնը պիտի դիմանալու, կայանալու հնարաւորութիւն ունենայ, մասնակից լինի երկրի պետականաշինութեան գործին, հէնց նա պէտք է մասնակից լինի վերահսկողական օղակների աշխատանքներին, ուր, հաչս միջազգային հանրութեան, ազգային միասնական կեցուածքների ձեւաւորման անհրաժեշտութիւնը կայ, հէնց նա պէտք է մասնակից լինի Անվտանգութեան խորհրդում: Իսկ ընդդիմութիւնը ամէն օր ու ամէն գնով իշխանափոխութեան պիտի ձգտի, իշխանափոխութիւնը իրականացնի ընտրութիւնների միջոցով: Այլ խօսքով` իշխանութիւնը պիտի առիթ ու հնարաւորութիւն տայ ընդդիմութեանը` օրինական եւ արդիւնաւէտ այլընտրանք դառնալու, իսկ ընդդիմութիւնը` աշխատելաւ, պայքարելով սպասի յաջորդ ընտրութիւններին:
Ամէն անգամ, երբ ՀՀ ներքին կացութիւնն ենք քննարկում եւ անդրադառնում դառնութիւններին, սխալներին, տգեղ երեւոյթներին, թերութիւններին, դժուարութիւններին, ակամայ մտածում ես` ճի՞շտ ենք վարւում արդեօք, հապա մեր հայրենակիցնե՞րը, ապրողները, մեզ լսելով, յուսախաբ չե՞ն լինի, նրանց մէջ ինչ-որ բան չի՞ կոտրուի: Բայցեւ միեւնոյն ժամանակ ցնցող պոռթկումն է արդարացի. Հայրենիքը, ախր, տիկնիկ չէ, որ միշտ գեղեցիկ ու անթերի լինի: Երկիր է, որը եթէ շատ հարցեր ունի սրբագրելու, շտկելու, կառուցելու, ապա նաեւ կարիքը ունի հայրենասէրների, նուիրեալների: Մեզանից իւրաքանչիւրի կարիքը ունի: Հայրենասիրութիւնը նաեւ քաղաքական երեւոյթ է եւ պէտք է հիմնուած լինի առարկայական տեղեկատւութեան վրայ:
Երկրի թերութիւններն ինձ չեն մտահոգում, աւելի ճիշտ` թերութիւններն ինձ յուսախաբ չեն անում եւ ոչ մէկին թող յուսախաբ չանեն: Եթէ երկրում ամէն ինչ լաւ լինէր, մեր կարիքը չէր զգացուի, եւ մենք, մի կողմ քաշուելով, մեր բոստանը կը մշակէինք, ինչպէս ժամանակին երազում էր երջանկայիշատակ Գեւորգ Չաուշը:
Մենք մեր երկրում փորձում ենք պայքարով ստեղծել մի երկիր, մի Հայրենիք, որը նախանձելի լինի, որտեղ հայ մարդը կարողանայ ապահով զգալ իրեն, որտեղ հայ մարդը չճնշուի, որտեղ հայ մարդը կարողանայ իր տունը հիմնել, ստեղծագործել ու զարգանալ:
Մենք միտում ունենք ամենալաւ երկիրը ստեղծել եւ, հաւատացէք, որ կը կարողանանք, որովհետեւ ունենք թէ ծրագիր, թէ հեռանկար, ունենք կազմակերպուելու բաւարար ներուժ եւ քաղաքական անհրաժեշտ կամք:
Եւ այս սուրբ գործին բոլորը պիտի մասնակից լինեն:
