Երանի թե Իրանում կարողանայի այդպիսի լուրջ դերակատարում ունենալ
Posted on October 8, 2008, by admin, under Հարցազրույցներ.
ՀՅԴ Բյուրոյի ներկայացուցիչ Հրանտ Մարգարյանի հարցազրույցը «Իրավունք»-ին
ՀՅԴ Բյուրոյի ներկայացուցիչ Հրանտ Մարգարյանը համոզված է, որ դաշնակցությունը կարգապահ եւ կուռ կուսակցություն է, եւ որ այն փորձերը, որոնք արվում են դաշնակցության վրա անիմաստ տեղը ցեխ շպրտելու համար, զուր են եւ անարդյունավետ:
–Պրն Մարգարյան, թեպետ հասկանալի է, որ սփյուռքահայ պրոֆեսոր Ա. Միրզախանյանի մասին խոսելը ձեզ համար այնքան էլ ցանկալի թեմա չէ, բայց ամեն դեպքում, ի՞նչ կռվախնձոր կա ձեր միջեւ:
-Իսկպես այդ թեման տհաճ է, եւ ես չեմ ուզում իրենով զբաղվել: Այն, ինչի մասին ինքը խոսում է, 30 տարի է անցել այդ ամեն ինչից, եւ ես կարծում էի, որ այդ տարիները լիովին բավական էին, որ հասկանար, որ այն, ինչ կատարվել է սփյուռքահայ իրականության մեջ, առնվազն ինքը ամոթ պետք է զգար խոսելու նման թեմաների շուրջ: Ինքը անկեղծ չէ եւ լավ կլինի` ասեր, թե ինքն ո՞վ է, որ պարսկական կազմակերպության անդամ է եղել, ինչ էր անում Իրանում, որտե՞ղ է ուսանել, ի՞նչ առաքելությամբ էր եկել հայկական գաղութ, աշխատելու եւ այլն: Այդ ամենի մասին եթե ինքը չի խոսել, ես դրա մասին չէի ուզենա խոսել: Իսկ ինչ վերաբերում է նրա անուղղակի ակնարկներին, թե իբր ես համագործակցել եմ թագավորական ռեժիմի հետ, ապա այդ ժամանակ ես եղել եմ 18-19 տարեկան, այսինքն` ես թագավորի հետ պետք է համագործակցած լինեի 16 տարեկանում, որն ուղղակի ծիծաղելի երեւույթ է, դրա համար էլ ես նրա անիմաստ թեմաներին չեմ ուզում անդրադառնալ:
-Այնուամենայնիվ, Ձեր տեղեկություններով, ո՞վ է Միրզախանյանը:
-Գիտե՞ք, իրենից հարցրեք, ես ընդհանրապես սովորություն չունեմ, ինքն է նման բաներով ժամանակին զբաղվել Պարսկաստանում: Ես սովորություն չունեմ մատնություններ անել:
-Լավ, Միրզախանյանին մոռանանք: Խոսենք ԼՂՀ-ի վերաբերյալ: Նախ` ինչ կարծիք ունեք Մոսկվայի Հռչակագրի վերաբերյալ, եւ ինչպե՞ եք դուք պատկերացնում ԼՂՀ խնդրի կարգավորումը:
-Գիտե՞ք Մոսկվայի Հռչակագիրը ավելի շուտ քայլ էր, որ Ռուսաստանն արեց Արեւմուտքի եւ Թուրքիայի դեմ: Եվ ես դրան այնքան կարեւորություն չեմ տալիս հարցի լուծման առումով, եւ դա ավելի շատ քաղաքական ակտ էր, որով Ռուսաստանը ցանկացավ ասել, որ այս տարածքի պապան ես եմ: Այնտեղ կետեր կան, որ լավ են /պատերազմը բացառելու եւ խաղաղության մասին խոսելու/, բայց կան նաեւ պարագաներ, որոնք մտահոգիչ են: Ակնարկը վերաբերում է մադրիդյան սկզբունքներին:
-Իսկ ո՞րն է ձեր տեսակետը:
-Մեր տեսակետն այն է, որ Ղարաբաղի անկախությունն ու միացումը պահանջում ենք այսօրվա փաստացի սահմաններով, չմոռանանք, որ դեռ ունենք բռնագրավված Շահումյանի շրջան, եւ այս ամենն ասելով հանդերձ, ընդունում ենք, որ բանակցություններն անհրաժեշտ են: Մենք մեր այս տեսակետները բազմիցս ենք վերահաստատել /հայտարարությունների ձեւով/, եւ այս տարվա սեպտեմբերին Ղարաբաղի անկախության տոնի առիթով դարձյալ դաշնակցությունը արտահայտել է իր կարծիքը, եւ մինչ այսօր դրանց մեջ էական փոփոխություն չի կատարվել: Ղարաբաղի կարգավիճակը մեզ համար անհասկանալի է:
-Պրն Մարգարյան, կոնկրետ մենք ոչ մի թիզ հող չունենք զիջելո՞ւ: Եվ եթե զիջենք` ինչ եւ ինչի դիմաց:
-Այդ արտահայտությունները, ըստ իս, մի քիչ ծայրահեղական են: Բայց, եթե խոսում ենք ընդհանուր վիճակի մասին, ապա, ինչ խոսք, որ հայկական հողից որեւէ թիզ զիջելը մեզ համար բացառված է, եւ եթե մենք նստելու ենք բանակցային սեղանի շուրջ, պետք է հարցի լուծումը քննարկվի տնտեսական առումով, իրավաբանական առումով, պատմական առումով եւ այլն: Եթե ղարաբաղյան հարցի լուծումը հիմնավորված մշտական խաղաղության ապահովումն ու բարիդրացիական հարաբերությունների ստեղծումն է հարեւան երկրի հետ, ուրեմն` հարցին պետք է արմատական լուծում տրվի, ոչ թե այն տեսակ լուծում տրվի, որն ինքնըստինքյան նորից խնդիրներ առաջացնի:
-Իսկ ի՞նչ շահագրգռվածություն ուներ` Ռուսաստանը այս պահին հանդես գալու այդ նախաձեռնությամբ:
-Ես այդպիսի վատ նպատակ կարծես չեմ տեսնում, բայց Ռուսաստանը միանշանակ առաջնորդվում է իր սեփական շահերով, եւ այդ շահերի հիմնական սկզբունքն այն է, որ տարածաշրջանը պահի մշտապես իր ազդեցության դաշտում:
-ԼՏՊ-ն հայտարարեց, որ ինքը ժամանակավորապես դադարեցնում է հանրահավաքները, քանի որ Արեւմուտքը Հայաստանին ճնշելիս օգտագործում է նաեւ Հայաստանում ընդդիմադիր շարժման առկայության հանգամանքը: Դուք ինչպես եք այս հայտարարությանը վերաբերվում:
-Ղարաբաղի հարցը բոլոր ժամանակներում էլ վտանգված է եղել, այդ թվում` նաեւ մարտի 1-ին: Եւ ցավոք սրտի, ես այդ հայտարարությանը չեմ հավատում եւ չեմ կարողանում այդ տրամաբանությունը ընկալել: Ղարաբաղի հարցը միշտ էլ հարց է եղել: Եվ քանի դեռ այն վերջնական լուծում չի ստացել, այդ պրոբլեմը կա: Մեր ազգային կյանքում մենք մեր շարժումները պետք է անենք այնպես, որ արտաքին ուժերը չօգտագործեն: Եվ դա չի նշանակում, որ մենք մեր ներքին կյանքում չպետք է շարժվենք, չպետք է իրավիճակ փոխենք: Պետք է միշտ էլ խոսես, եթե ճշմարիտ ես: Միգուցե արտաքին ուժերի մե՞ջ կատարված փոփոխությունն է նրան ստիպում հարմարվել իրավիճակին: Իսկ մյուս պատճառաբանությունները սոսկ պատրվակներ են: Կարծում եմ, որ ավելի շատ այդ հատարարությունը ինքնարդարցման հնարք է:
-Որքանով որ տեղյակ ենք, երեկ դաշնակցությունը իր ամբողջ օրը նվիրել է ժողովներ անցկացնելուն: Ի՞նչ ժողովների մասին է խոսքը, եւ ո՞րն է պատճառը, որ ՀՅԴ-ն հաճախակի է ժողովներ անցկացնում:
-Մենք ոչ երեկ, ոչ էլ անցած տասն օրվա ընթացքում ոչ մի տեսակի ժողով չենք անցկացրել, մենք ընդամենը զբաղված ենք ընթացիկ աշխատանքներով: Իսկ թե ինչու ենք այդքան ժողով անում, ապա սա այն կուսակցությունն է, որն ունի հավաքական ղեկավարություն, եւ, բնականաբար, ցանկացած պատասխանատու որոշում կայացնելիս ժողովի անհրաժեշտությունը պարտադիր է: Անհատ ղեկավար սիստեմը չկա դաշնակցության մեջ:
-Քանի որ խոսքը գնաց հավաքական լինելու մասին, նկատենք, որ բազմիցս են պտտվել խոսկացություններ, որ ՀՅԴ-ի ներսում բազեների ու աղավնիների թեւեր կան: Եվ ձեզ միշտ հիշատակել են որպես բազեների առաջնորդ:
-Ես այդ խոսակցությունների մասին լսում եմ արդեն 18 տարի: Զանազան սցենարներ ու բազում փորձեր են արել, որ մեզ պառակտեն, բայց մենք քանիցս ապացուցել ենք, որ նման բան բացարձակապես չկա: Բայց դե մարդիկ չեն հոգնում եւ հույսով ապրում են եւ սպասում, որ դաշնակցության մեջ անպայման ճեղք լինի, հակադրություն ստեղծվի: Բայց չի ստեղծվում նրա համար, որ ոչ թե ուրիշ իրավիճակ է մեզ մոտ, այլ իսկական որոշումները տեղի են ունենում քննարկումների ընթացքում: Իսկ ժողովրդավարությունը ՀՅԴ-ում իսկապես ընդունված գործելաոճ է, այսինքն` մեծամասնության կարծիքը բոլորի կողմից ընդունված է: Մենք լիդերով ղեկավարվող կուսակցություն չենք: Եթե պետք է լիդեր լինել, դա ես պետք է լինեի, ի պաշտոնե: Բայց ես ինքս եմ ասում, որ նման բան չկա: Ուրիշները դժվար են սա կարողանում հասկանալ, բայց սա իսկապես մեր ներքին իրականությունն է: Այնպես որ, մարդիկ զուր հաշվարկներ թող չանեն դաշնակցության վերաբերյալ:
–Վերջերս Դուք մեկնել էիք Իրան: Լուրեր կան, որ այնտեղ հանդիպել եք գաղտնի ծառայության ներկայացուցիչների հետ: Իրականում ի՞նչ հանդիպում է եղել: Ասում են, որ հիմնականում շոշափվել է ԼՂՀ-ի եւ մասնավորապես` Իրանին հարող ազատագրված տարածքները հանձնել-չհանձնելու հարցը:
-Ո՞վ է նման բան ասել, եւ որտեղի՞ց եք նման բաներ լսել: Երանի թե կարողանայի նման բաներ անել, եւ նույնիսկ ԼՂՀ-ի հարցում այդքան լուրջ դերակատարում ունենալ: Չեմ թաքցնում, որ հաճախ ճամփորդում եմ: Այս տարվա ընթացքում եղել եմ Լիբանանում, Սիրիայում, Կանադայում, Ֆրանսիայում…Այսինք` ամիս չկա, որ ես գործի բերումով չճամփորդեմ: Մենք ամեն տեղ կազմակերպություն ունենք եւ, բնականաբար, այդ թվարկածս երկրները ես գնում եմ կազմակերպչական գործերով, եւ ես պարտավոր եմ դա անել: Պատահում է, որ այդ հանդիպումների ժամանակ նաեւ քաղաքական հանդիպումներ են տեղի ունենում, բայց այս վերջին ճամփորդությունը տեւել է ընդամենը երկու օր, եւ այդ ընթացքում ես ունեցել եմ հրապարակային մեկ հանդիպում ժողովրդի, մեր համակիրների հետ, այդ թվում նաեւ մեկ հանդիպում էլ եղել է կազմակերպչական բնույթի: Ես չեմ զարմանում այդ տարօրինակ լուրերի վրա, որովհետեւ ժամանակին, երբ մեզ հետ չէին կարողանում պայքարել, մեզ մեղադրում էին տարբեր աներեւակայելի մեղքերի համար /դա եղել է նաեւ խորհրդային ժամանակներում/, այսինքն` մենք արդեն սովոր ենք այդպիսի սուտ մեղադրանքների: Հիմա նույն քաղաքական ուժը, որը մամուլի վրա ունի իշխանություն, այդ նույն մեթոդն է կիրառում: Ում հետ որ տեսնում է` չի կարողանում գաղափարական եւ քաղաքական պայքարի դուրս գալ, սկսում է սուտ ու մուտ լուրերով սեւացնել: Այն մարդիկ, ովքեր զօրուգիշեր խոսում են ժողովրդավարության մասին, իրենք դրա ճիշտ հակառակ հունով են գնում, եւ նրանք այդպես եղել են, երբ իշխանության են եղել, եւ մենք մեր մորթու վրա զգացել ենք այդ գործելաոճի հետեւանքները: Իսկ այդ վերջին մեղադրանքը գաղտնի ծառայությունը/կլինի դա պարսկական, թե ամերիկյան, թե գերմանական/, ինձ համար բոլոր պարագաներն էլ անընդունելի են:
Բայց այս անգամ ես նույնիսկ քաղաքական կտրվածքով հանդիպում չեմ ունեցել, ինչի՞ մասին է խոսքը: Կամ ի՞նչ խնդիր կա, եթե, ասենք, հնարավոր է, որ ես իմ ճամփորդությունների ժամանակ հանդիպեմ տվյալ երկրի ԱԳՆ շրջանակների ներկայացուցիչների հետ: Դրանք շատ նորմալ եւ բնական հարաբերություններ են, եւ միայն ՀՅԴ-ն չէ, որ նման հանդիպումներ է ունենում, պարզապես մեր կուսակցության մեջ խորհրդավորություն են փնտրում…Եվ այս արշավը, որը նորից են ուզում սկսել, պետք է ասեմ, որ շատ կեղտոտ է… Ուղղակի ոմանք անկարողության մեջ են ու այս տեսակ բամբասանքներով փորձում են թաքցնել իրենց տկարությունը:
-Դաշնակցականների կողմից տիրաժավորված կարծիք կա, որ դաշնակցությունը իշխանության մեջ ընդդիմություն է: Եվ եթե ԼՂՀ-ի շուրջ ունենաք լուրջ տարաձայնություններ, հնարավո՞ր է, որ դաշնակցությունը դադարի կոալիցիայի մաս կազմելուց:
-Մենք մեր դիրքորոշումները համաձայնություններով չէ, որ ձեւավորում ենք: Եթե ցանկացած հարցում մենք կարող ենք դիրքորոշում ունենալ մեր սկզբունքների եւ նպատակների հարաբերակցության մեջ միայն /այս կուսակցության պարագայում այլ կերպ հնարավոր էլ չէ/: Մեր կուսակցությունը միայն մի շրջանակով չի պայմանավորված, եւ ՀՅԴ-ն չի կարող մի դասավորությամբ մի տեղում սխալ քայլ կատարել: Քաղաքական համաձայնությունները կարող են մեր դիրքորոշումների մեջ պատճառ դառնալ ընդամենը շեշտադրումներ փոխելու համար: Մենք առկա արատների մասին խոսում ենք ավելի մեղմ ոճով, ավելի դրական ձեւով, քան թե դա անում է, օրինակի համար, ընդդիմությունը: Եվ հաճախ այդպես պատահում է. ըստ էության, մենք նույնն ենք ասում, բայց տարբեր մատուցման ձեւերով: Իսկ ինչ վերաբերում է ազգային հարցերի, ապա այդտեղ որեւէ առեւտուր եւ սակարկություն բացառված է: Մենք չենք կարող ոչ ԼՂՀ-ի, ոչ Հաոց Ցեղասպանության ճանաչման, ոչ Ջավախքի հարցով նահանջներ եւ զիջումներ ունենալ: Բնական է, որ մտահոգիչ հարցեր ամեն տեղ էլ տեսնում ենք, բայց մենք մշտապես փորձում ենք այդ ամենը կանխել, փորձում ենք սրբագրել, առավելագույնը անել, որպեսզի հարցերը ճիշտ ճանապարհով լուծվեն, բայց, երբ կտեսնենք, որ մենք չենք կարողանում առաջ քաշված խնդիրների դեմն առնել, բնականաբար, համարձակ քայլերի կգնանք: Ես մի առիթով ասել եմ. մեր համագործակցությունը իշխանության հետ խնդրո առարկա է հիմնականում ազգային հարցերի առումով, եւ ես չեմ էլ դա թաքցնում ու շատ բնական եմ համարում: Մեր մասնակցությունը իշխանության մեջ պայմանավորված է նրանով, որ մենք պետք է նաեւ սխալները կանխենք, բայց երբ չենք կարողանա այդ սխալները կանխել, բանականաբար, իշխանության կողքին գործ չենք ունենա անելու:
Գայանե Զարգարյան
