Իր ճակատագրին վերաբարող ցանկացած որոշում կայացնում է ժողովուրդը
Posted on February 28, 2006, by admin, under Հարցազրույցներ.
Նախորդող օրերին Արցախում էր գտնվում ՀՅԴ Բյուրոյի ներկայացուցիչ Հրանտ Մարգարյանը, որը նաեւ մասնակցեց Սումգայիթի զոհերի հիշատակին նվիրված միջոցառումներին: Ստորեւ` «Ապառաժ»ի հարցազրույցը Հրանտ Մարգարյանի հետ:
– Վերջերս հաճախակի են դարձել Լեռնային Ղարաբաղը բանակցային կողմ դարձնելու վերաբերյալ քննարկումները եւ այն, որ ժողովուրդը մեղմ ասած տեղեկացված չէ բանակցային գործընթացի մասին: Ի՞նչ եք կարծում, ժամանակը չէ արդյո՞ք այդ քննարկումները ժողովրդականացնել:
– Իր ճակատագրին վերաբերող ցանկացած որոշում կայացնում է ժողովուրդը եւ որպեսզի նա կարողանա դա գիտակցված անել, պետք է իրազեկված լինի բանակցության ընթացքից ու մանրամասնություններից: Այնքանով, որքանով ցանկացած բանակցություն պահանջում է գաղտնապահություն մի ինչ-որ հանգրվանում, կարելի է հարցը հասկանալ, բայց կարծում եմ այսօր հարցը այդ սահմաններից դուրս է: Այսօր կողմնակի խոսակցությունները, միակողմանի բացահայտումները բանակցությունների ընթացքի վերաբերյալ այնքան ընթացիկ երեւույթ են դարձել, որ միայն հայակական կողմի լռությունը վնասում է մեզ: Այսինքն մեր ժողովուրդը շփոթմունքի, կասկածամտության գիրկն է ընկնում մի կողմից, մյուս կողմից դուրս է մնում ընթացող իրադարձություններից եւ կարող է կատարված փաստի առաջ կանգնել: Այս ամենից ելնելով իշխանությունները պետք է լայնածավալ տեղեկատվություն տրամադրեն ժողովրդին բանակցությունների ընթացքի մասին, որը մասնավորապես այս պահին հատկանշվում է նրանով, որ դրանք ձախողված են եւ դա արդեն իսկ ծանրակշիռ պատճառ է բանակցությունների ընթացքը ժողովրդականացնելու համար, ինչը կօգնի ժողովրդին ճիշտ կողմնորոշվելու համար: Իսկ Ղարաբաղի բանակցային գործընթացին մասնակցությունը ըստ իս տակտիկական հարցը է, Ղարաբաղը պետք է միշտ հանդես գա բանակցային կողմ լինելու պահանջով, եւ մեր ժողովուրդը ու պետությունը այդ հարցը պետք է կարգավորեն տակտիկական առումով:
Երկու հանագմանք գոյություն ունի, որ մենք պետք է միշտ նկատի ունենաք, առաջին. եթե Ադրբեջանը Հայաստանի հետ բանակցում է այն սկզբունքով, որ Ղարաբաղն էլ Հայաստան է, կարելի է հասականալ, իսկ եթե ոչ` Ադրբեջանը պետք է բանակցի Ղարաբաղի հետ, որն առնվազը Ադրբեջանի կողմից Ղարաբաղը որպես անկախ, ինքնուրույն պետություն ճանաչել է նշանակում: Երկու հանգամանքն էլ մեր համար ընդունելի է: Հայաստանը կարող է բանակցային կողմ լինել միայն այն դեպքում, եթե Ադրբեջանն ի սկզբանե Ղարաբաղը դիտի որպես Հայաստանի մաս:
– Ի՞նչ եք կարծում երկու արգործնախարարների մոտալուտ հանդիպումը կարող է սրբագրել այդ ձախողումը:
– Կարծում եմ ամենայն հավանականաությամբ նոր սկիզբ կդրվի, նոր շրջան կսկսվի բանակցային գործընթացում, դա լավատեսության պարագայում: Բայց բոլոր դեպքերում հանդիպմանը երկար ժամանակ չի մնացել,կարելի է սպասել ու տեսնել այս նոր հանդիպումը ինչ արդյունք է տալիս: Բնական է, որ միջազգային ուժերը պիտի փորձեն կողմերին մղել լուծման նոր տարբերակի շուրջ բանակցություններ սկսել: Չգիտեմ որքանով է ճիշտ, որ արդեն քանիերրորդ անգամ մերժող կողմը միշտ Ադրբեջանն է եղել եւ մենք միշտ գնացել ենք բանակցություններում նոր սկիզբ դնելու: Չեմ կարող ասել այս պարագան մեզ օգնում է, թե վնասում, ավելի շատ տեղեկություններ են անհրաժեշտ, որպեսզի կարողանանք կողմորոշվել այս հարցում, բայց ոչ մի ժամանակ մենք չպետք է հրաժարվենք բանակցություններից, միշտ գիտակցելով, որ ինքնանպատակ, ինքնախաբեության տանող բանակցությունները, հատկապես, երբ դրանց ընթացքը մեզ համար կաշկանդումներ է ստեղծում, մասնավորաբար վերաբնակեցման հարցում, արդեն իսկ վտանգավոր ու ի վնաս մեզ է:
– Անընդհատ խոսվում է փոխզիջումների մասին, սակայն երբեք չի շոշափվում հարցի արդարացի եւ ոչ արդարացի լինելը: Չե՞ք գտնում, որ քաղաքական քննարկումները պետք է տարվեն հենց այս ձեւաչափում:
– Իմ կարծիքով փոխզիճումները պետք է նպաստեն արդար անվտանգ եւ կայուն իրավիճակի ստեղծմանը, որեւէ փոխզիճում չի կարող ինքնանպատակ լինել: Որպեսզի հայ ժողովրդի համար արդարացի որոշում կայացվի, Ադրբեջանը պետք է ընդունի Ղարաբաղի ժողովրդի ինքնորոշման փաստը, պետք է ճանաչի Ղարաբաղի անկախությունը: Զիջումները կարող են միայն այս հարցի շուրջ լինել եւ չպիտի վտանգեն հայկական զույգ պետությունների անվտանգությունը: Զիջումները չպետք է լինեն Ղարաբաղի այսօրվա փաստացի սահմանների եւ ազգային ինքնուրույնության հաշվին: Դրանք պետք է լինեն այս սկզբունքներից դուրս եւ դրանց շուրջը:
– Ձգտում ենք հասնել ԼՂՀ միջազգային ճանաչմանը, իսկ դրա համար անհրաժեշտ են որոշ պետական ատրիբուտներ, որոնցից մեկն էլ սահմանադրությունն է: Ո՞րն է ՀՅԴ անելիքը սույն գործընթացն արագացնելու համար:
– Գործընթացի արագացման մեջ չի կայանում ՀՅԴ անելիքը, այլ նրա բովանդակության մեջ է հիմնականում կուսակցության դերակատարությունը: Մենք գտնում ենք, որ սահմանադրությամբ պետք է հաստատվի ԼՂՀ գերիշխանությունը փաստացի սահմանների վրա եւ շեշտվի պահանջատիրությունը Շահումյանի եւ ետաշենի բռնագրավված հողերի վերաբերյալ: Սահմանդրությունը պետք է ապահովվի ԼՂՀ սոցիալական ու ժողովրդավարական զարգացումը:
«ՙԱպառաժ
[28.02.06] Իր ճակատագրին վերաբարող ցանկացած որոշում կայացնում է ժողովուրդը
Նախորդող օրերին Արցախում էր գտնվում ՀՅԴ Բյուրոյի ներկայացուցիչ Հրանտ Մարգարյանը« որը նաեւ մասնակցեց Սումգայիթի զոհերի հիշատակին նվիրված միջոցառումներին: Ստորեւ` «Ապառաժ»ի հարցազրույցը Հրանտ Մարգարյանի հետ:
– Վերջերս հաճախակի են դարձել Լեռնային Ղարաբաղը բանակցային կողմ դարձնելու վերաբերյալ քննարկումները եւ այն, որ ժողովուրդը մեղմ ասած տեղեկացված չէ բանակցային գործընթացի մասին: Ի՞նչ եք կարծում, ժամանակը չէ արդյո՞ք այդ քննարկումները ժողովրդականացնել:
– Իր ճակատագրին վերաբերող ցանկացած որոշում կայացնում է ժողովուրդը եւ , որպեսզի նա կարողանա դա գիտակցված անել, պետք է իրազեկված լինի բանակցության ընթացքից ու մանրամասնություններից: Այնքանով, որքանով ցանկացած բանակցություն պահանջում է գաղտնապահություն մի ինչ-որ հանգրվանում, կարելի է հարցը հասկանալ, բայց կարծում եմ այսօր հարցը այդ սահմաններից դուրս է: Այսօր կողմնակի խոսակցությունները, միակողմանի բացահայտումները բանակցությունների ընթացքի վերաբերյալ այնքան ընթացիկ երեւույթ են դարձել, որ միայն հայակական կողմի լռությունը վնասում է մեզ: Այսինքն մեր ժողովուրդը շփոթմունքի, կասկածամտության գիրկն է ընկնում մի կողմից, մյուս կողմից դուրս է մնում ընթացող իրադարձություններից եւ կարող է կատարված փաստի առաջ կանգնել: Այս ամենից ելնելով իշխանությունները պետք է լայնածավալ տեղեկատվություն տրամադրեն ժողովրդին բանակցությունների ընթացքի մասին, որը մասնավորապես այս պահին հատկանշվում է նրանով, որ դրանք ձախողված են եւ դա արդեն իսկ ծանրակշիռ պատճառ է բանակցությունների ընթացքը ժողովրդականացնելու համար, ինչը կօգնի ժողովրդին ճիշտ կողմնորոշվելու համար: Իսկ Ղարաբաղի բանակցային գործընթացին մասնակցությունը ըստ իս տակտիկական հարցը է, Ղարաբաղը պետք է միշտ հանդես գա բանակցային կողմ լինելու պահանջով, եւ մեր ժողովուրդը ու պետությունը այդ հարցը պետք է կարգավորեն տակտիկական առումով:
Երկու հանագմանք գոյություն ունի, որ մենք պետք է միշտ նկատի ունենաք, առաջին. եթե Ադրբեջանը Հայաստանի հետ բանակցում է այն սկզբունքով, որ Ղարաբաղն էլ Հայաստան է, կարելի է հասականալ, իսկ եթե ոչ` Ադրբեջանը պետք է բանակցի Ղարաբաղի հետ, որն առնվազը Ադրբեջանի կողմից Ղարաբաղը որպես անկախ, ինքնուրույն պետություն ճանաչել է նշանակում: Երկու հանգամանքն էլ մեր համար ընդունելի է: Հայաստանը կարող է բանակցային կողմ լինել միայն այն դեպքում, եթե Ադրբեջանն ի սկզբանե Ղարաբաղը դիտի որպես Հայաստանի մաս:
– Ի՞նչ եք կարծում երկու արգործնախարարների մոտալուտ հանդիպումը կարող է սրբագրել այդ ձախողումը:
– Կարծում եմ ամենայն հավանականաությամբ նոր սկիզբ կդրվի, նոր շրջան կսկսվի բանակցային գործընթացում, դա լավատեսության պարագայում: Բայց բոլոր դեպքերում հանդիպմանը երկար ժամանակ չի մնացել,կարելի է սպասել ու տեսնել այս նոր հանդիպումը ինչ արդյունք է տալիս: Բնական է, որ միջազգային ուժերը պիտի փորձեն կողմերին մղել լուծման նոր տարբերակի շուրջ բանակցություններ սկսել: Չգիտեմ որքանով է ճիշտ, որ արդեն քանիերրորդ անգամ մերժող կողմը միշտ Ադրբեջանն է եղել եւ մենք միշտ գնացել ենք բանակցություններում նոր սկիզբ դնելու: Չեմ կարող ասել այս պարագան մեզ օգնում է, թե վնասում, ավելի շատ տեղեկություններ են անհրաժեշտ, որպեսզի կարողանանք կողմորոշվել այս հարցում, բայց ոչ մի ժամանակ մենք չպետք է հրաժարվենք բանակցություններից, միշտ գիտակցելով, որ ինքնանպատակ, ինքնախաբեության տանող բանակցությունները, հատկապես, երբ դրանց ընթացքը մեզ համար կաշկանդումներ է ստեղծում, մասնավորաբար վերաբնակեցման հարցում, արդեն իսկ վտանգավոր ու ի վնաս մեզ է:
– Անընդհատ խոսվում է փոխզիջումների մասին, սակայն երբեք չի շոշափվում հարցի արդարացի եւ ոչ արդարացի լինելը: Չե՞ք գտնում, որ քաղաքական քննարկումները պետք է տարվեն հենց այս ձեւաչափում:
– Իմ կարծիքով փոխզիճումները պետք է նպաստեն արդար անվտանգ եւ կայուն իրավիճակի ստեղծմանը, որեւէ փոխզիճում չի կարող ինքնանպատակ լինել: Որպեսզի հայ ժողովրդի համար արդարացի որոշում կայացվի, Ադրբեջանը պետք է ընդունի Ղարաբաղի ժողովրդի ինքնորոշման փաստը, պետք է ճանաչի Ղարաբաղի անկախությունը: Զիջումները կարող են միայն այս հարցի շուրջ լինել եւ չպիտի վտանգեն հայկական զույգ պետությունների անվտանգությունը: Զիջումները չպետք է լինեն Ղարաբաղի այսօրվա փաստացի սահմանների եւ ազգային ինքնուրույնության հաշվին: Դրանք պետք է լինեն այս սկզբունքներից դուրս եւ դրանց շուրջը:
– Ձգտում ենք հասնել ԼՂՀ միջազգային ճանաչմանը, իսկ դրա համար անհրաժեշտ են որոշ պետական ատրիբուտներ, որոնցից մեկն էլ սահմանադրությունն է: Ո՞րն է ՀՅԴ անելիքը սույն գործընթացն արագացնելու համար:
– Գործընթացի արագացման մեջ չի կայանում ՀՅԴ անելիքը, այլ նրա բովանդակության մեջ է հիմնականում կուսակցության դերակատարությունը: Մենք գտնում ենք, որ սահմանադրությամբ պետք է հաստատվի ԼՂՀ գերիշխանությունը փաստացի սահմանների վրա եւ շեշտվի պահանջատիրությունը Շահումյանի եւ ետաշենի բռնագրավված հողերի վերաբերյալ: Սահմանդրությունը պետք է ապահովվի ԼՂՀ սոցիալական ու ժողովրդավարական զարգացումը:
«Ապառաժ»
