Մենք հրաշալի տարբերում ենք, որտեղ է իշխանությունը, որտեղ` հայրենիքն ու պետականությունը
Posted on September 13, 2013, by admin, under Լուրեր, Հարցազրույցներ, Տեսաերիզներ.
Եթե մինչեւ Սեպտեմբերի 3-ը բոլորի ուշադրության կենտրոնում ներքաղաքական եւ ավելի շատ քաղաքային խնդիրներն էին, քաղաքացիական խմբերի ակտիվ մասնակցությամբ, ապա սեպտեմբերի 3-ից հետո իրավիճակը կտրուկ փոխվեց : Հիմա բոլոր քննարկումների առանցքում Հայաստանի` մաքսային միությանը միանալու որոշումն է: Ինչ ենք մենք ստանում սրանից, ինչ են մտածում քաղաքական ուժերը:
Երկրի հարցը ծրագրի հյուրն է ՀՅԴ Բյուրոյի ներկայացուցիչ Հրանտ Մարգարյանը:
-Հանրային աղմուկը շատ մեծ է: Ինչ է տեղի ունեցել, ինչ արտառոց բան է պատահել: Արդյոք նոր փուլ եւ կամ բախտորոշ ժամանակ է սկսվում Հայաստանի համար:
-Ամենակարեւոր հարցը, որի վերաբերյալ քիչ անդրադարձ է եղել, այն է, որ մեր երկիրը պատերազմի մեջ է, չնայած որ այսօր զինադադարի հանգրվանն է: Պատերազմը միշտ է հնարավոր: Եթե մենք այս ակնոցով ենք նայում հարցին, ապա ուզում եմ մեջ բերել մի ասացվածք՝ ասում են գետանցումի ժամանակ ձիերը չեն փոխում: Պատերազմի ժամանակ երկրի արեւելումը չի փոխվում, օրիենտացիան չի փոխվում, դաշնակիցներին չեն լքում: Եթե այս իրողությունը մենք նկատի ունենանք եւ լուրջ վերաբերվենք նրան, որ մեր գլխավոր հարցը Արցախի հարցն է եւ այդ հարցով մենք կարողանանք մինչեւ վերջ հաղթանակ ապահովել մեր ժողովրդի համար, այն խոսակցությունները, որ մենք կարող ենք ձիերը փոխել եւ այլ ուղղությամբ գնալ՝ ամբողջությամբ ավելորդ կդառնան: Գաղտնիք չէ, որ մեր երկրի պաշտպանական համակարգը հիմնված է ռուսական դպրոցի վրա, եւ այդ համակարգը փոխելը երկար ժամանակ կպահանջի: Դա կախված չէ մեր կամքից եւ ցանկությունից: Եթե մենք նկատի ունենանք, որ երկրի հիմնական հարցը էներգետիկան է, դարձյալ կարող ենք եզրակացնել, թե որն է մեր ընտրության հնարավորությունը: Այսինքն, հարցին պետք է նայել այսպես՝ դիրքորոշումը մեր ցանկությամբ եւ քմահաճույքով չէ պայմանավորված: Մեզ համար մի դիրքորոշում գոյություն ունի՝ հնարավոր կարելին: Պետք է մնացած ամեն ինչից տարբերակել՝ ո՞րն է այսօր հնարավորը մեզ համար, ո՞րն է , որ այսօր մեզանից նվազ գին է պահանջելու եւ ո՞րն է, որ մեզ կտա առավելություն:
Եթե զգացական կտրվածքով նայենք եւ նկատի չունենանք , որ պատերազմի մեջ ենք, հաշվի չառնենք Հայաստանի աշխարհագրական դիրքը և պաշտպանական համակարգի առանձնահատկությունները, ապա հարցին՝ Եվրոպա՞, թե՞ Ռուսաստան, կարելի է միանշանակ պատասխանել՝ Եվրոպա: Սակայն հարցն այդ ձեւով դրված չի եւ ճիշտ է, որ այսօր մենք հարցին ոչ թե զգացմունքային մոտեցում ցուցաբերենք, այլ ամենալուրջ պատասխանատվությամբ վերաբերվենք, անկախ այն բանից, թե իշխանություններն ինչպես ընտրեցին այս ճանապարհը՝ ինչ սխալներ եւ բացթողումներ ունեցան, ինչքանով կարողացան այս ամենին համաքայլ պահել ամբողջ քաղաքական դաշտը, քաղաքական միջավայրը: Ի վերջո երկրի կողմնորոշման հարց է, իսկ այդ երկրում կան քաղաքական ուժեր՝ ընդդիմություն, իշխանություն , տարբեր քաղաքական հոսանքներ, որոնք այս հարցում պետք է ունենային միանման դիրքորոշում: Սակայն իշխանությունը այդ միասնական դիրքորոշման կայացման հնարավությունը չստեղծեց:
-Այսինքն, Ձեր պատասխանից պետք է ենթադրել, որ Հայաստանի այս ընտրությունը, եթե մենք դիտարկում ենք անվտանգության, Ղարաբաղի հարցի, էներգետիկ անվտանգության եւ մի շարք այլ խնդիրների համատեքստում, ապա Ձեզ համար ընդունելի, հասկանալի, ընկալելի է եւ հինավորված: Ձեր առարկությունը միայն որոշումը ընդունելու ձեւի՞ն է վերաբերում:
-Այո:
– Հիմա այդ կա՝ քաղաքական կուսակցություններին, հասարակության լայն շերտերին, եթե չասեմ մասնակից դարձնելու, ապա գոնե իրազեկելու գործընթաց: Այդ դեպքում, եթե դուք նայում եք, եւ, ըստ էության, մեր երկրի ղեկավարն էլ նայել է այդ տեսանկյունից՝ ազգային անվտանգություն, Ղարաբաղ, էներգետիկա եւ այլն…ինչի՞ համար էին երեք տարի ու կես ձգվող այս բանակցությունները. Ինչո՞ւ էր այդքան ջանք, այդքան ֆինանս, այդքան մարդկային ռեսուրս օգտագործվում: Իսկապե՞ս մեզ թվում էր, թե հնարավոր է մեր անվտանգությունն ապահովել Ռուսաստանի օգնությամբ, բայց մնացած բարիքները ստանալ Եվրոպայից:
-Ես չեմ կարծում, թե դա անօգուտ աշխատանք է եղել: Եվրոպական արժեքները որդեգրելը մեր երկիրը եվրոպական արժեքներին համապատասխանեցնելը, կարծում եմ, մի նպատակ է, որն այսօր էլ մենք պետք է հետապնդենք: Այսինքն, մենք պետք է ձգտենք եվրոպական արժեքների՝ ոչ անպայման Եվրոմիությանը մաս կազմելու նպատակով: Մի բան է քաղաքական դիրքորոշումը, մեկ այլ բան՝ քաղաքական և հասարակական արժեքները, որոնք դու իբրեւ նպատակ ես ճշտում եւ փորձում ես հասնել դրան: Այնպես որ դա իզուր աշխատանք չի եղել, չեմ էլ կարող ասել թե մենք վնաս ենք կրել՝ ծախսել ենք, մսխել: Ընդհակառակը, մենք մի բան էլ շահել ենք այդ ընթացքում:
-Չե՞նք վնասվել որեւէ բանով: Ասենք, որպես վստահելի գործընկեր մեր վարկանիշը չտուժե՞ց:
– Ես այդպես չեմ մտածում: Այլ է, եթե մենք Եվրոպային խաբած լինեինք, այլ է, եթե մենք ասեինք, ձեզ հետ այլեւս գործ չունենք: Մեր կազմակերպությունը միշտ էլ հայտարարել է, որ մենք ձգտում ենք մեր երկիրը համապատասխանեցնել եվրոպական արժեքներին: Եվրոպական արժեքներին համապատասխանեցնել երկիիրը չի նշանակում անպայման մաս կազմել ազատ, տնտեսական գոտուն: Դրանք տարբեր պրոցեսներ են եւ այստեղ մեկնաբանության անհրաժեշտություն կա՝ մեկը մյուսին խանգարո՞ւմ է, թե՞ ոչ, եւ, եթե խանգարում է, ապա որքանով է խանգարում: Մեր երկիը յուրահատուկ երկիր է: Ոչ սահման ունի Ռուսաստանի հետ , ոչ էլ սահման ունի Եվրոպայի հետ: Մի տեղ Վրաստանն է մեր ճանապարհին, մի տեղ Թուրքիան, որն էլ փակ է: Այս յուրահատուկ կարգավիճակը գուցե մեզ համար ապահովեր յուրահատուկ անդամակցություն երկու միություններին էլ: Չստացվեց:
-Երկու կողմն էլ ասում է, որ դա հնարավոր չէ: Իսկ ինչ վերաբերում է Եվրոպայի հետ հարաբերություններին՝ Դուք ասում եք, որ չեք կարծում, թե դա անօգուտ աշխատանք է: Այսինքն արժեքները նեմուծել՝ պետք է, եւ հիմա էլ է պետք, բայց այլ հարց է այսպես վիրտուալ եվրոպական արժեքներ ներմուծել ասելը, այլ հարց է, երբ ստանում ենք կոնկրետ ասոցացման համաձայնագիր, ազատ , խորը համապարփակ առեւտրի համաձայնագիր: Տարբեր հարթություններ են:
-Արժեքներին ձգտելը պայմանավորված է մեր էությամբ: Ասոցացման համաձայնագրին միանալը մեր ցանկությամբ է պայմանվորված: Մեկը ցանկությունն է, մյուսը ՝ պայմանները: Ես կարծում եմ, շատ-շատերիցս եվրոպացիներն ավելի լավ են գիտակցում, թե մենք ինչ կաշկանդումներ ունեինք, ինչ դժվարություններ եւ ինչ հնարավորություններ ունեինք: Երբ մենք գլխակորույս վազում էինք դեպի Եվրոպա, իրենք մեզնից ավելի շատ էին զարմանում: Սակայն այդ վազքի պատճառը, իմ կարծիքով, եվրոպական արժեքներին ձգտելն է : Մենք փորձում էինք եվրոպական արժեքները բերել մեր երկիր: Եվ ես կարծում եմ, որ այդ ընթացքը չպետք է դադարի:
-Կարո՞ղ եմ ենթադրել, որ Հայաստանի այս ընտրությունը ՀՅԴ արտաքին քաղաքական պատկերացումների հետ այս մասով համահունչ է:
-Մեծ հաշվով՝ այո: Սակայն մեր երկիրը կարգի բերելու, ժողովրդավություն հաստատելու՝ երկիր դարձնելու համար մենք պետք չունենք եվրոպացիների միջամտությանը:
– Բայց դա գաղտնի՞ք է:
– Համենայնդեպս, ես կարծում եմ, որ դա մենք չենք ընդունում: Մենք չենք ընդունում, որ մեզ մոտ արտաքին ճնշումով պետք է որևէ բան փոխվի: Մեր ժողովրդի կամքով, ցանկությամբ դա պետք է փոխվի: Երբ արտաքին ուժին ենք կառչում, դրա դիմաց գին ենք վճարում: Այդ գինը հաճախ ավելի ծանր է լինում: Ուզում եմ ասել, այո, գուցե նույն մտահոգությունը կա նաեւ այս ուղղությամբ, բայց այնպես չի թե մյուս ուղղությամբ մենք մտահոգություն չունենք:
-Մեծ հաշվով ինչ ձեռք բերեցինք ինչ կորցրեցինք: Հասկանալի է, որ զուտ բովանդակային, թղթերի հետ կապված որեւէ վերլուծություն կամ մեկնաբանություն շատ դժվար է անել, որովհետեւ մինչեւ վերջին րոպեն, ոչ եվրոպական ուղղության փաստաթղթերը մեզ հասան , ոչ էլ Մաքսային միության փաթեթն է պատրաստ: Այդուամենայնիվ՝ ինչ ենք կորցնում, ի՞նչ՝ ձեռք բերում:
-Կարծում եմ՝ ձեռք ենք բերում ավելի հանգստություն, ավելի կայունություն այս հանգրվանում: Այն մտահոգությունը, այն վայրիվերումները, որ մեր հասարակ ժողովրդին լրջորեն մտահոգում էին՝ վերացան: Բայց փաստն այն է, որ դեռ 50 պայմանագիր պետք է ստորագրվի: Այդ 50 պայմանագիրը պետք է քննարկվի, Ազգային ժողովը դեռ պետք է հաստատի: Այսինքն, մենք երկար ճանապարհ ունենք գնալու, ասում են թե սատանան, մանրամասնությունների մեջ է: Այս մանրամասնությունները ճշտվելով՝ էլ ավելի կհստակվի մեր դիրքորոշումը: Բայց ուղղության ճշտումով եւ, հավնաբար, ոչ ամբողջությամբ Եվրոպայից հրաժարվելով, կարծում եմ հանգստություն բերեցինք մեր ժողովրդին, հայ զինվորին, հայոց բանակին: Ձեռքբերումի մասին դեռ վաղ է խոսելը: Այն կլինի հետագայում, պայմանավորված է 50 պայմանագրերի բովանդակությամբ, որոնց մասին, բնականաբար, մենք էլ ասելիք կունենանք:
-Այս մասով ձեր եւ Հայաստանի իշխանությունների դիրքորոշումները համահունչ են: Իսկ ընդհանուր առմամբ, Հայաստանի արտաքին քաղաքականությունը եւ ձեր կուսակցության պատկերացրած արտաքին քաղաքկան ուղեգիծը ինչքանով են համահունչ այս րոպեին եւ ինչքանով տարբեր:
-Մենք ունեցել ենք տարբեր իշխանություններ: Եղել ենք հալածված, ընդհատակյա, Հայաստանում համարվել ենք ոչ օրինական կուսակցություն, եղել ենք նաեւ իշխանություն, կոալիցիա ենք կազմել, եղել ենք ընդդիմություն: Հյաստանի արտաքին քաղաքականության եւ ազգի շահի առումով, մենք միշտ էլ համագործակցել ենք իշխանությունների հետ: Մենք փորձել ենք զանազանել պետականություն, իշխանություն, հայրենիք հասկացությունները: Վերջապես Հայ դատի հանձնախմբերի ցանցը ամբողջ աշխարհում միշտ էլ համագործակցության մեջ է եղել Հայաստանի արտգործնախարարության հետ, եթե հարցը վերաբերել է Ղարաբաղին, հայ-թուրքական հարաբերություններին, հայոց ցեղասպանությանը, Հայաստանի անկախությանը: Եթե հարցը վերաբերվել է Հայաստանում տնտեսական ներդնումներ կատարելուն, Հայաստանին գրանտներ, վարկեր տրամադրելուն: Այս բոլոր հարցերում մենք համագործակցել ենք: Անկախ նրանից, որ մենք այս իշխանությանը չենք ընդունել: Մենք իշխանությունների հետ ունենք ներքին պայքար՝ Հայաստանում, բայց մենք փորձել ենք դրա զոհը չդարձնել Ղարաբաղը, դրա զոհը չդարձնել սերունդների իրավունքը, մեր ներքին պայքարի զոհը չդարձնել Ցեղասպանության հարցը, ներքին պայքարին զոհ չդարձնել այն, ինչ պետք է օգնի հզորացնելու մեր պետականությունը եւ երկրի տնտեսությունը: Հաճախ շատերը հենց այդտեղ է , որ շվարում են, որովհետեւ իրենց իմացած ընդդիմությունը պետք է դասական լինի: Մեր երկիրը դասական չի, մենք չենք աշխատում Շվեյցարիայում, մենք աշխատում ենք Հայաստանի Հանրապետությունում, որն ունի բազում հարցեր եւ ունի պետականություն, ունի ընդամենը 22 տարվա անցյալ եւ դեռեւս ամրապնդվելու, կայանալու, հզորանալու մեծ ճանապարհ ունի անցնելիք: Եվ մենք փորձում ենք մեր ներազգային պայքարի մեջ, օտարին մասնակից չդարձնել: Մեր ներազգային պայքարի զոհը չդարձնել ազգային հարցերը:
– Պարոն Մարգարյան, մեր երկրում ձեր կուսակցությունը ոչ այնքան ներքին, որքան արտաքին հինգ քաղաքական հարցերի պատճառով դուրս եկավ կոալիցիայից եւ ընդդիմություն հռչակվեց: Հիմա ՀՅԴ-ն արտաքին քաղաքական հարցերով ընդդիմությո՞ւն է այս իշխանությանը, թե՞ ընդդիմություն չի:
– Չկասկածեք՝ մենք ընդդիմություն ենք: Եվ ինձ համար հարցն այսպես է դրված՝ մենք չենք ընդունում այս իշխանությունը: Իշխանությունը ժողովրդի քվեով փոխելու վճռականությունն ունենք եւ վերջ: Կարիք չկա մեզ անընդհատ ստիպել՝ երդվել, որ ընդդիմություն ենք: Մեզ չպետք է անընդհատ ստիպեն հայհոյել, որ ապացուցենք, թե ընդդիմություն ենք: Այդ խաղին մենք չենք տրվում: Մենք հայտարարել ենք, որ ընդդիմություն ենք եւ դրել վերջակետ: Հարցն այն է, որ, այո, հայ-թուրքական հարաբերությունների տխրահռչակ արձանագրությունների պատճառով մենք դուրս եկանք կոալիցիայից, բայց մեր պայքարով, չեմ վարանի ասել ՝ մեր պայքարով, որովհետեւ հիմնական առանցքային ուժը, որ պայքարեց, այդ արձանագրությունների դեմ՝ մենք էինք, մենք ունեցանք Սահմանադրական դատարանի որոշում, մեր պայքարով ստորագրումից երկու ժամ առաջ ունեցանք նախագահի հայտնի փաստաթուղթը: Իբրեւ մեր պայքարի արդյունք ունեցանք նախագահի ելույթը Դեր Զորում, նրա՝ Վիլսոնի գերեզմանին արտասանած խոսքերը, որոնք խոսքեր չեն միայն, այլ նաեւ փաստաթղթային արժեք ունեցող արտահայտություններ: Մի կողմում կա Նալբանդյանի դրած ստորագրությունը, մյուս կողմում կա Սահմանադրական Դատարանի որոշումը, որն ըստ էության նույնն է, ինչը մենք էինք պահանջում: Ճիշտ է, այդ պայքարը մենք մինչեւ վերջ չարդյունավորեցինք, բայց ես կարծում եմ, Սահմանադրական դատարանի փաստով՝ մենք մեծ ձեռքբերում ենք ունեցել, որը շատ ավելի մեծ արժեք ունի ապագա սերունդների համար քան Նալբանդյանի ստորագրությունը:
– Եթե ՀՅԴ-ն ընդդիմություն է եւ հենց արտաքին քաղաքական հարցերի պատճառով դուրս եկավ կոալիցիայից եւ պահանջում է Արտգործնախարարի հրաժարականը, ապա ինչպե՞ս է, որ ընդդիմադիր Հայ Յեղափոխական Դաշնակցության ղեկավար մարմնի անդամը հավակնում է ՀՀ արտակարգ եւ լիազոր դեսպանի պաշտոնին:
-Եթե հարցերը շատ չպարզեցնենք՝ դժվար կլինի հասկանալը: Հիշում եմ, թե երբ մենք պահանջեցինք Նալբանդյանի հրաժարականը, եւ հիշում եմ, հենց այն օրերին, տված մեր բացատրությունը, որ մենք պահանջելով Նալբանդյանի հրաժարականը նախագահ Սերժ Սարգսյանին ցույց ենք տալիս ճանապարհ այս սխալը սրբագրելու համար: Այսինքն, մեզ համար կարեւորը սխալը սրբագրելն էր, ոչ թե Նալբանդյանին արտգործնախարար չտեսնելը: Դա չէր մեզ համար կարեւորը, մյուսն էր կարեւորը: Դա տեղի ունեցավ սրանից 4 տարի առաջ: Մենք մեր որոշման գերին չենք կարող մնալ: Մենք հստակ բան ենք ասել՝ հստակ նպատակ ճշտելով. Որ մենք արտգործնախարարի հրաժարականը պահանջում ենք, տալով հնարավորություն նախագահ Սերժ Սարգսյանին, իր սխալը սրբագրելու համար: Եթե այդպես ենք ասել, ուրեմն ամեն ինչ պարզ է:
-Հիմա սխալը սրբագրվա՞ծ է
-Ոչ , բայց սրբագրված է այն չափով, որ կա Սահմանադրական դատարանի որոշում, սրբագրված է այն չափով, որ կան նախագահի այն հայտնի ելույթները, որոնց մասին ասացի: Բայց սա այլեւս անցյալ է, 4 տարվա պատմություն ունի. փոխվել է կառավարություն, նախագահի ընտրություններ են տեղի ունեցել, նոր կառավարություն է ձեւավորվել: Մենք այսօր էլ սկզբունքայնության մակարդակի վրա տանում ենք մեր պայքարը: Անշուշտ, մենք ընդդիմություն ենք եւ շատ ու շատ բաներից ենք դժգոհ: Բայց, կրկնում եմ, մենք ոչ մեր խոսքերի, ոչ ինչ-որ երեւույթի տուրք տալու համար , ի վնաս այս երկրի եւ այս պետականության՝ ոչինչ չենք անում: Մենք չենք կարող ասել, որովհետեւ բառարանում գրված է ընդդիմությունը այսպիսին է լինում, ուրեմն մենք պարտավոր ենք այդպիսին լինել: Ոչ՝ մենք ասում ենք, այս իշխանությունը չենք ընդունում, բայց այս երկիրը մեզնից էլ շատ ենք սիրում: Ուրեմն այս երկրի համար պետք է կարողանանք անել այն ամենը, ինչ կարող ենք:
Ինչ վերաբերում է Վահան Հովհաննիսյանի դեսպան նշանակվելուն, ասեմ, որ մեր իշխանությունը մի կարեւոր ֆիգուրի, կարեւոր կուսակցական ղեկավարի, քաղաքական գործչի, մի մարդու ով ընդդիմադիր հայացքներ ունի, ով այդ նույն իշխանությանը հաճախակի քննադատել է, ում ելույթները խորհրդարանում դաղել են այդ իշխանությանը, առաջարկում է դեսպանի պարտականություն: Սրան ինչպե՞ս եք նայում: Սրան մեկ ձեւով է պետք նայել՝ ուրեմն պետք են ունեցել, կարիք են ունեցել: Չեմ ասում, որ անճար էին, բայց ունեցած հնարավորությունների մեջ նախընտրել են Վահան Հովհաննիսյանին: Սա կարծում եմ լավ երեւույթ է, լավ՝ թե իշխանության, թե մեզ եւ թե Վահան Հովհաննիսյանի համար:
-Դեմ չեմ , ընդհանուր առմամբ լավ երեւույթ է: Երբ իշխանությունն իր մեջ ուժ է գտնում, հրավիրել եւ առաջարկել ընդդիմադիր գործչին դեսպանի պաշտոն: Լավ երեւույթ է, որ կարող են լավագույնս պաշտպանվել Հայաստանի շահերը արտերկրում: Բայց երբ նայում ենք հանրային ընկալման տեսանկյունից՝ դժվար ընկալելի է:
-Որովհետեւ ձեր ասած ընկալումը, ոչ այնքան մաքուր հանրային ընկալում է, որքան քաղաքական որոշ շրջանակների ընկալում: Նրանք հարցին այսպես են մոտենում. եթե ընդդիմադիր է, չի կարող դեսպան լինել, որովհետև պետք է Հայաստանի իշխանության քաղաքականությունը գործադրի: Բայց չէ՞ որ նույն իշխանությունները դեսպան են նշանակել Շարլ Ազնավուրին, որը կարծում եմ ընդդիմադիրներից էլ ավելի խորը քննադատություն հնչեցրեց այս իշխանությունների հասցեին: Նույնիսկ վիրավորական աստիճանի, էթիկայի նորմերի դեմ, բայց հանդուրժեցին: Շարլ Ազնավուրը արտիստ է, հավանաբար բոլորն այդպես կասեն: Բայց Վահան Հովհաննիսյան էլ փայլուն քաղաքական գործիչ է, եւ իրենք հրաշալի են գիտակցում, որ Վահան Հովհաննիսյանից ակնկալել զուտ որպես մեխանիկական աշխատանք կատարողի, խոհեմությունից հեռու է: Վահան Հովհաննիսյանն այն քաղաքական գործիչն է, որը եթե մի բանի չի հավատում, եթե մի բանում համոզված չի, երբեք չի անի: Կնախընտրի նույն վայրկյանին հրաժարական գրել քան իր համոզմունքներին, հավատամնքներին, սկզբունքներին դեմ գնալ: Այս տեսանկյունից է պետք հարցին նայել: Վահան Հովհաննիսյանի միջոցով, իրենք ուզում են գործադրել այն նպատակները, այն համոզումները, որ Վահան Հովհաննիսյանի մոտ էլ առկա է: Իսկ ուր են ուղարկում Վահան Հովհաննիսյանին. Գերմանիա.. Հայաստան-Եվրոպական երկրներ հարաբերությունների ոլորտ: Բուն Գերմանիա –Հայաստան հարաբերությունները, համեմատաբար, ամենաթույլն են: Գերմանիայում է գործում թուրք–ադրբեջանական ամենամեծ լոբբին, մոտ 4 միլիոն թուրք է ապրում այնտեղ:
Գերմանիան շատ կարեւոր եվրոպական երկիր է, եւ այդ երկրում մենք նաեւ Ցեղասպանության հարյուամյա տարելից պետք է դիմավորենք: Թուրքերի, այդ կազմակերպված լոբբինգի պայմաններում պետք է մենք հարյուրամյակ նշենք: Վահան Հովհաննիսյանին պետք չէ ընդունել որպես արտգործնախարարությունից նշանակված մի պաշտոնյայի: Նրան հանձնարարել են քաղաքական առաքելություն՝ Գերմանիայում: Ես հարցին այդպես եմ նայում եւ վստահ եմ , որ Վահան Հովհաննիսյանն էլ է հարցին այդպես վերաբերվում: Նրան նշանակողները, նշանակվողը եւ մենք վստահ ենք, որ ինքն իր սկզբունքներին դեմ բան երբեք չի անի: Դաշնակցական լինելուն զուգահեռ, այնուամենայնիվ բավականին մեծ անհատական կարգապահություն կա Վահան Հովհաննիսյանի մոտ, էթիկայի նորմերի մեծ գիտակցություն կա իր մոտ, ինչը խոսում է այն մասին, որ Վահան Հովհաննիսյանը չի կարող կեղծել ինքն իրեն:
-Խորքերում, ինչ որ ասում եք համոզիչ է: Բայց հանրային ընկալման մեջ առաջին հարցերն, այնուամենայնիվ առաջանում են՝ ինչպե՞ս պետք է Վահան Հովհաննիսյանն իրականացնի երկրի նախագահի արտաքին քաղաքականությունը, ՀՅԴ-ն հիմա արտգործնախարարի հրաժարական չի՞ պահանջում, հիմա, հայ –թուրքական հարաբերությունները եթե վերակենդանացվեն, ի՞նչ է լինելու՝ Վահան Հովհաննիսյանը նախագահի քաղաքականությո՞ւնն է վարելու, թե՞ ՀՅԴ-ի:
-Ինձ հետաքրքիր է, թե այդ հարցին Հայաստանի նախագահը եւ արտգործնախարարն ինչպես կպատասխանեն: Եթե մեկն իրենց հարց տա, որ հայ –թուրքական արձանագրությունները պետք է վավերացվեն եւ նորից պետք է ակտիվանա այդ գործընթացը, դուք ինչ եք կարծում, Վահան Հովհաննիսյանը, որպես դեսպան, այդ ուղղությամբ ինչպե՞ս կաշխատի:
-Մտավախություն չունե՞ք, որ երբ ընդդիմադիր գործիչը նշանակվում է դեսպան կամ առհասարակ որևէ պաշտոնի, մարդկանց մոտ հուսահատություն է առաջացնում: Մարդիկ նորից մտածում են՝ եթե ընդդիմությունն էլ իշխանության հետ է, ուրեմն ոչինչ չի փոխվի:
– Գուցե լինեն մարդիկ, որ այդպես մտածեն: Ես գիտեմ մարդկանց, ովքեր հարցնում են՝ լավ, հիմա դուք ի՞նչ եք ուզում անել առաջիկա 6 ամսում, առաջիկա 9 ամսում, առաջիկա մեկ տարում: Եթե իշխանությունը կործանելու ծրագիր ունեք՝ կործանեք: Թե՞ պիտի խոսեք մինչեւ հաջորդ ընտրություններ: Եթե կարող եք դրական մի բան անել, այս երկրի համար , արեք, պայքարելով հանդերձ արեք: Մենք մեր սկզբունքներից չենք հրաժարվել, մենք մեր քաղաքականությունը չենք փոխել, մենք ծրագրերի մեջ փոփոխություն չենք մտցրել, բայց, այո մի տեղ, որ մենք կարող ենք այս պետականությանը օգուտ տալ՝ պիտի տանք: Եթե մենք կարող ենք հայ-գերմանական հարաբերություններին թափ հաղորդել, Գերմանիայի մեջ հակակշիռ ստեղծել թրքական ազդեցության դեմ, եթե 100-ամյակի առիթով Գերմանիայում կարող ենք հող նախապատրաստել, պրոհայկական շարժում ձեւավորել՝ ինչո՞ւ չանենք: Ես չեմ կարողանում բացատրել՝ ինչո՞ւ չանենք: Որովհետեւ Հայաստանի նախագահին չե՞նք ընդունում. Ինչ կապ ունեն մեկը մյուսի հետ: Այո ես այս երկրի մեջ կպայքարեմ նրա դեմ, բայց այս երկրից դուրս՝ ես այս երկիր պաշտպանելու հանձնառություն ունեմ:
Երբ բանտում էի, մեր տղաները, վերջիվերջո, ԼՏՊ-ի իշխանության ներքո կռվում էին Ղարաբաղում: Մենք ունեինք հատուկ խմբեր, գումարտակ, վաշտ, որ կռվում էր կամավորության, ոչ թե զինակոչիկի պարտադիր ծառայության հիմունքով: ԼՏՊ-ն ինձ բանտարկել էր, բայց նույն իմ ընկերը նրա հրամանատարության տակ կռվում էր: Մենք հրաշալի ենք տարբերում, որտեղ է իշխանությունը, որտեղից է սկսվում հայրենիքը եւ որտեղ են վերջանում հայրենիքն ու պետականությունը:
Մեր ժողովրդի մի կարեւոր մասն այնքան խոհեմ է, որ կկարողանա տարբերել , թե մենք որտեղ ենք օգնում երկրին, որտեղ օգնում իշխանությանը:
-Ձեր կուսակցությունը ծրագիր է մշակում արտագաղթի վերաբերյալ, որի մասին Արծվիկ Մինասյանը հանրահավաքին խոսեց: Ինչ փուլում են հիմա աշատանքները:
– Մեր առջեւ հարց ենք դրել՝ կա արտագաղթի երեւույթ: Որո՞նք են պատճառները եւ դրանք վերացնելով, մենք որքանո՞վ կկարողանանք կոտրել արտագաղթի թափը: Ոչ թե վերացնել արտագաղթը, այլ կոտրել նրա զանգվածային թափը: Ուսումնասիրելով՝ գտել են ելքեր, միջոցներ: Սա գիտական լուրջ աշխատանք է, ինչ կարելի անել առաջիկա 6 ամսում: Ինչ բարեփոխումներ մտցնել երկրում, որ այդ թափը կոտրվի: Մենք ասպարեզ ենք դուրս գալու ժողովրդին ասելով՝ արտագաղթը աստվածային պատիժ չէ, մենք կարող ենք սրա դեմն առնել: Մենք իշխանությանն ենք տալիս մեր առաջարկները, որպեսզի նա տա լուծումներն, ու արտագաղթը մեր երկրից պակասի: Մենք, որպես ընդդիմադիր ուժ, ժողովրդի հետ ոտքի ենք կանգնում, համոզում, ճնշում, որպեսզի աղետի առաջն առնենք: Արտագաղթը ազգային արյունահոսոււթյուն է՝ մեր երկրի անվտանգության հարց: Մենք մի կողմից լուծումն ենք ցույց տալու իշխանությանը. Մյուս կողմից՝ ձեռքներիս մահակը:
