ԼՂՀ-ն, իբրեւ ինքնուրույն երեւույթ, պետք է անընդհատ ինքնահաստատում կատարի
Posted on September 18, 2012, by admin, under Լուրեր, Հարցազրույցներ.
ՀՅԴ Բյուրոյի ներկայացուցիչ Հրանտ Մարգարյանի բացառիկ հարցազրույցը aparaj.am-ին
-Վերջին օրերին Ռ. Սաֆարովին` Ադրբեջան արտահանձնելու եւ այնտեղ ազատ արձակելու եւ հերոսացնելու կապակցությամբ նշել եք, որ Հայաստանի Հանրապետությունը համապատասխան ակտիվություն չի ցուցաբերում` համեմատած Ադրբեջանի հետ: Դուք հատկապես ինչը նկատի ունեք եւ ի՞նչ պետք է անի ՀՀ-ն:
-Վերջին ժամանակաշրջանում` ավելի քան 10 տարի, մենք արտաքին ճակատի վրա, քարոզչական պայքարի մեջ տեղի ենք տալիս: Մենք քարոզչական համապատասխան աշխատանքները տկարացրել ենք Ղարաղաղի դատի արդարացիության առումով` միջազգային համապատասխան հանրային կարծիք ստեղծելու մեջ. այս գործի մեջ ադրբեջանցիները մեզնից առաջ են անցել:
Այստեղ երկու հիմնական երեւույթ է պատճառ դարձել: Առաջին` Արցախյան ազատամարտում ձեռք բերված հաջողությունների պատճառով, մի տեսակ ինքնագոհություն, ինքնավստահություն ենք զգացել, կասեմ անիմաստ , անտեղի առումով, եւ երկրորդ` մի տեսակ ընդհանուր պասիվություն ենք ցուցաբերել` թե’ դիվանագիտական աշխատանքների, թե’ քարոզչական առումով:
Սաֆարովի այս դեպքը եւ Ալիեւի պահվածքը տալիս է մեզ հնարավորություն, որ մենք կարողանանք համապատասխան աշխատանքներով այդ բացը լրացնել, կամ միջազգային առումով հակաադրբեջանական մեծ քարոզչական արշավ ծավալել: Դրա անհրաժեշտության մասին էր իմ խոսքը:
Այդ հարցում մեզ այսօր միասնականություն է պետք, կազմակերպված համադրված աշխատանք է պետք, եւ եթե քննադատվել է իմ կողմից Հայաստանի Հանրապետության դիվանագիտական պասիվությունը, դա ավելի շատ մատնանշում է եղել, որպեսզի կարողանանք այդ պասիվությունը զգալ, այդ թմբիրից դուրս գալ, եւ կարողանանք համապատասխան աշխատանքներ անենք, որովհետեւ միայն պատերազմի դաշտում չէ անհրաժեշտ հաջողություն ունենալ, նաեւ քարոզչական պայքարի մեջ մենք պետք է համապատասխան դիրքերն ունենանք, որովհետեւ այս պայքարում արդարությունը մեր կողմն է, եւ պիտի դա լավապես օգտագործել` մեզ համար հարմար մթնոլորտ ստեղծելու համար:
-ՀՀ Ազգային Ժողովի ՀՅԴ խմբակցությունը` ի դեմս Աղվան Վարդանյանի հայտարարել է, որ ՀՀ-ն պետք է նախաձեռնի ԼՂՀ միջազգային ճանաչման եւ նրա հետ ռազմաքաղաքական դաշինք կնքելու գործընթաց: Այս առիթով` որոշ շրջանակների կողմից հնչել են նաեւ մտահոգություններ , թե այս պահին ԼՂՀ միջազգային ճանաչումը կարող է պատերազմի պատճառ դառնալ: Ինչպե՞ս կմեկնաբանեք սա:
-ՀՅԴ խմբակցության քարտուղարի կողմից հնչած այդ հայտարարությունն ավելի շատ պայմանական բնույթ էր կրում, որ մենք, արձագանք չտեսնելու դեպքում, պետք է այդպես անենք:
Անկախ այդ հայտարարությունից` մենք երկար ժամանակ է, որ այդ գործընթացը սկսել ենք: Երբ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը հայտարարել է իր անկախությունը , այդ օրվանից նաեւ սկսվել է ԼՂՀ անկախության միջազգային ճանաչման հարցը: Եվ այդ օրվանից մինչեւ հիմա արդյունք չենք ստացել, որովհետեւ մինչ այժմ անհրաժեշտ աշխատանք չենք ծավալել:
Բայց այս հարցում հետդարձի ճամփա չկա: Առնվազը, մեր կազմակերպությունն այս առումով ոչ մի անգամ էլ իր աշխատանքները չի դադարեցրել: Զգալի է համահայկական, համադրված ու նպատակադրված, պլանավորված աշխատանքի պակասը: Բայց, սկզբունքորեն այդ աշխատանքը ԼՂՀ անկախության հռչակումից ի վեր արդեն սկսված է:
Ինչ վերաբերվում է ռազմաքաղաքական դաշինք կնքելու հարցին, նշեմ, որ անկախ Ռամիլ Սաֆարովին` Ադրբեջան արտահանձնելուն եւ վերջին շրջանում ստեղծված իրադրությունից, երկար ժամանակ է, ինչ ՀՅԴ-ն այս հարցի վերաբերյալ պահանջատեր է, եւ գտնում ենք, որ Հայաստանի Հանրապետությունը պետք է համապատասխան իրավական փաստաթղթով երաշխավորի ԼՂՀ անվտանգությունը. այդ ռազմական դաշինքի հարցը նոր չէ, որ արծածվում է, ուղղակի այս պահին դա նվազագույնն է, որ մենք կարող ենք անել:
Ռազմական դաշինք կնքելով ԼՂՀ-ի հետ` մենք փաստացիորեն նաեւ առաջին եւ հիմնական քայլն ենք անում ԼՂՀ անկախության ճանաչման համար, իսկ միջազգայնորեն` ՀՀ-ի կողմից ԼՂՀ անվտանգության երաշխավորությունը կամրագրվի փաստաթղթով:
Այս միջադեպից հետո միջազգային տարբեր հարթակներից Հայաստանին եւ Ադրբեջանին փորձում են դիտել նույն հարթության վրա եւ միեւնույն գնահատականը տալ: Արդյունքում ստացվում է, որ տեղի ունեցածի համար երկու կողմին էլ նայում են որպես <<մեղավոր>>:
–Կարելի՞ է ասել, որ Ադրբեջանը որեւէ երաշխիքներ է ստացել, այնուհետեւ գործի անցել /Ռ. Սաֆարովին արտահանձնելու վերաբեյալ/:
-Չեմ հավատում, որ նախապես եղել է որեւէ պայմանավորվածություն, բայց հավատում եմ, որ պրիմիտիվ միջնորդության առաքելության գիտակցումով մեզ փորձում են նույն հարթակի վրա դնել, Ադրբեջանն էլ, անկողմնակալ երեւալու համար, մեզ փորձում է անընդհատ նույնչափ մեղավոր համարի, որպեսզի հարցերն այլ ընթացք չստանան: Դա պետք է մեր կողմից անընդունելի եւ անհանդուրժելի լինի: Այդ առումով մենք պետք է մեծ աշխատանք կատարենք, պետք է կարողանանք համանախագահներին անընդհատ պահանջել, համոզել, ճնշել, վերջ տալ այն վարքագծին, որ մեզ ուզում են միեւնույն հարթության մեջ տեսնել, երկուսին էլ մեղավոր տեսնել:
Այս առումով էլ մեր անգործության մեղքը կա, մենք պասիվ ենք, մենք պետք է շատ ավելի ակտիվ լինենք եւ համանախագահների պատկան երկրներում անհրաժեշտ քարոզչություն, աշխատանք տանենք:
-Կարծու՞մ եք, որ այնուամենայնիվ Ադրբեջանը միջազգային հանրության կողմից արժանի գնահատական կստանա:
-Ես հավատում եմ, որ` ում լսելի դառնա հարցի էությունը , չի կարող այլ կեցվածք ունենալ, չի կարող չդատապարտել այս երեւույթը ու նոխկանք չապրել Ադրբեջանի պահվածքից: Հարցն այնքան պարզ է, այնքան գռեհիկ ձեւով է մարդկային արժեքները ոտնահարված, այնքան վայրենություն կա այս դեպքի մեջ, որ եթե մենք կարողանանք հարցը լսելի դարձնենք աշխարհին, բոլորն անխտիր կդատապարտեն Ադրբեջանին: Ուղղակի այս առիթը մենք պետք է կարողանանք լավագույնս օգտագործել, այս առիթի միջոցով ադրբեջանական իշխանության էությունը բացահայտել ամբողջ աշխարհում:
Չի կարող 21-րդ դարում աշխարհը հանդուրժի քնած մարդուն կացնով սպանությունը:
Պետք է այնպես անել, որ ամեն մարդ, ամեն կազմակերպություն , ամեն պետություն այս մասին իմանա: Բավական է այսքանն անել եւ մնացածն ինքնաբերաբար կստացվի:
–Կարծու՞մ եք, որ Հունգարիայի իշխանությունները տեղյակ չէին Ռ. Սաֆարովին` Ադրբեջանին հանձնելու դեպքում նրան ազատ արձակելու Ադրբեջանի մտադրության մասին: Վերջերս լուրեր տարածվեց նաեւ, որ Հունգարիան կարող է դադարեցնել դիվանագիտական հարապերությունները Ադրբեջանի հետ:
-Չեմ կարծում, որ հունգարական կողմը չի կարողացել այն հավանականությունն ունենալ, որ կարող է վերադարձնելուց հետո նման բան տեղի ունենար: Հունգարիան օրենքի տառի առումով հավանաբար բնական վարվեց, բայց նկատի ունենալով կոնկրետ հարցի կարեւորությունը հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների ուղղությամբ, ադրբեջանական կողմի` վերջին ժամանակաշրջանում ունեցած պահվածքն ու արտահայտությունները , հունգարական կողմը պարտավոր էր հավելյալ երաշխիքներ պահանջել, որպեսզի այսպիսի բան տեղի չունենար: Եթե չի արել դա, ուրեմն նշանակում է, որ լռելյայն համաձայնություն էր տվել ու պատասխանատվությունն իրենից հանելու ծրագիր է եղել: Եվ եթե նույնիսկ հայտարարում է, որ կդադարեցնի դիվանագիտական հարաբերություններն Ադրբեջանի հետ, բայց մինչ օրս դա չի արել, ապա ոչ ոք իրավունք չունի դրան հավատալու:
-Օրեր առաջ Արցախի Հանրապետությունը նշեց անկախության հռչակման 21-ամյակը, ինչպե՞ս նաեւ տեղի ունեցավ ԼՂՀ նորընտիր նախագահի երդմնակալության արարողությունը: Ի՞նչ եք զգում այս պահին եւ ինչ կասեք Արցախի ժողովրդին:
-Այն, որ անկախության տոնն ենք նշում, որ նախագահի երդմնակալությունն է, խոսում է Արցախի հաղթանակի եւ կայացման մասին: Բայց այս լավ առիթով ես չպետք է վարանեմ ասելու, որ շատ կարեւոր է արցախյան ինքնուրույն ֆակտորի ազդեցությունը քաղաքական, հասարակական եւ ազգային մակարդակներում: Մենք թե ներազգային եւ թե միջազգային մակարդակներում պետք է միշտ լսենք Արցախի եւ Արցախի ժողովրդի տեսակետը. սա շատ կարեւոր է:
Եթե միջազգային տարբեր հարթակներում ԼՂՀ-ն չունի ասպարեզ` ինքնուրույն քաղաքական աշխատանք ծավալելու, առնվազն ունի հնարավորություն միջազգային հանրային կարծիքի հետ իր տեսակետն անընդհատ հնչեցնելու:
Մեր ներազգային առումով Արցախն անպայման իր տեսակետը պիտի ունենա: Հաճախ մենք, ինչ-ինչ հաշվարկումներից ելնելով, ինքնազսպման ենք գնում, լռում ենք եւ ակտիվությամբ չենք արձանագրում մեր տեսակետը, ինչը կարծում եմ, վտանգավոր է Արցախի ապագայի համար: ԼՂՀ-ն, իբրեւ ինքնուրույն երեւույթ, պետք է անընդհատ ինքնահաստատում կատարի: Սա մեր 20-ամյա պայքարի տրամաբանական պահանջն է:
Հարցազրույցը վարեց Սեւակ ԽԱՉԱՏՐՅԱՆԸ
