Ընտրութիւնները, անկախ իրենց ելքից, պէտք է յանգեցնեն ազգային համերաշխութեան կառավարութեան ձեւաւորման
Posted on February 23, 2012, by admin, under Լուրեր, Հարցազրույցներ.
ՀՅԴ Բյուրոյի ներկայացուցիչ Հրանտ Մարգարյանի հարցազրույցը «Ալիք» օրաթերթին
-Օգտւելով ընձեռւած առիթից՝ Հայաստանում մօտալուտ խորհրդարանական ընտրութիւնների ի նախագունէ ենթադրւող իրողութիւններից ելնելով՝ դիմեցինք պրն. Մարգարեանին, թէ արդեօք Հայաստանում կայացող խորհրդարանական ընտրութիւնները, անկախ իրենց ելքից, քաղաքական տեսանկիւնից կարելի՞ է մէկ քայլ առաջ ամրագրել նախորդ ընտրութիւններից եւ հասարակութեան քաղաքական միտքը որքանո՞վ է հասունացել արդար ընտրութիւնների անցկացման առումով ու ամենակարեւորը՝ որքանո՞վ է այն համընկնում ՀՅԴ մօտեցումներին:
– Այդ բարդ հարցը բազմաշերտ հարց է, բայց ես փորձեմ այսպէս պատասխանել` ցանկացած ընտրութիւն կարեւոր է այն առումով, որ պէտք է այդ ընտրութեամբ պարզւի, յստականայ, բացայայտւի,որ ամէն մի քաղաքական կուսակցութիւն ինչ յենարան ունի, ինչ ժողովրդականութիւն ունի հասարակութեան մէջ եւ ըստ այնմ ձեւաւորւի քաղաքական ղեկավարութիւն, սա ընտրութիւնների իրական իմաստն է:
Եթէ բոլոր քաղաքական ուժերը գիտակցում են այս կարեւորութիւնը եւ ամէն մէկը նաեւ իր համար կարեւորում է այդ հարցը, այսինքն՝ ընտրութեան միջոցով յստականայ, որ ինքը ինչ ժողովրդականութիւն ունի, ինչ յենարան ունի ժողովրդի մէջ եւ դա կարող է դարձնել հիմք, չափանիշ` իր հետագայ գործունէութեան, այո, այդպիսով ընտրութիւնները կարելի է առաջընթաց համարել:
Իրականութիւնը ինչ է, իրականութիւնն այն է, որ անցած ժամանակաշրջանում Հայաստանում ոչ մի քաղաքական ուժ չի ունեցել անհրաժեշտ մեծամասնութիւն ժողովրդի մօտ, այսինքնª ժողովրդի համակրանքի առումով ոչ մի քաղաքական ուժ մեծամասնութիւն չի ունեցել, անկախ արձանագրւած արդիւնքներից, այսինքն՝ տարբեր միջոցներով ձեռք բերւած արդիւնքներից իրականում ոչ մի ուժ չի ունեցել մեծամասնութիւն:
Երբ քաղաքական ուժերը չեն հաշտւում այս իրականութեան հետ եւ փորձում են ՙարհեստական՚, ոչ- օրինական միջոցներով, ոչ-բարոյական միջոցներով այդ թիւը մեծացնել եւ ստեղծել շինծու մեծամասնութիւն, ամբողջ քաղաքական համակարգը դրանով կաթւածահար է դառնում եւ այդտեղից են սկսւում բոլոր պրոբլեմները, բոլոր խնդիրները:
Ես չեմ կարծում, որ մեր ժողովրդի մէջ աղէտ կը լինի, որ եթէ մի քաղաքական ուժ չունենայ մեծամասնութիւն եւ խորհրդարանում անհրաժեշտաբար ձեւաւորւի ինչ-որ մէկ կոալիցիա, ես կարծում եմ, որ դա բնական ընթացքի սկիզբ կը լինի երկրում: Վերջապէս փաստ է, որ մեծամասնութիւն ունեցող քաղաքական ուժն էլ չունի այնքան ինքնավստահութիւն, որ առանձնաբար ձեւաւորի իշխանութիւն եւ վերջին առնւազն 8-9 տարիների ընթացքում յաճախ մենք տեսել ենք առանց պատճառի ձեւաւորւած կոալիցիաներ, իսկ այսօրւայ մեր իրականութիւնը մեզ պարտադրում է, մեզ ստիպում է, որ մենք գիտակցենք, առնւազն իշխող քաղաքական ուժը գիտակցի, որ ինքը առանձնաբար չի կարողանում երկիրը այս դժւար, բարդ իրավիճակից դուրս բերել:
Կարծում եմ, որ մեր երկրի համար կը լինէր փրկութիւն, եթէ բոլորս գիտակցէինք, որ երկիրը այս ծանր իրավիճակից դուրս բերելու համար վերջապէս կան անհրաժեշտ թիրախներ, որ մենք միասին պէտք է յաղթահարենք: Միասնաբար պէտք է յաղթահարենք,որ երկիրը դուրս գայ այս վիճակից, որից յետոյ միջկուսակցական մրցակցութիւնը կարող է իսկապէս իմաստ ունենալ:
Մենք նախ պէտք է երկիրը այս ծանր իրավիճակից դուրս բերենք. ինձ թւում է, որ այս խորհրդարանական ընտրութիւնները անկախ իրենց ելքիցª պէտք է յանգեցնեն ազգային համերաշխութեան մէկ կառավարութեան ձեւաւորման, որը յստակ ժամանակի ընթացքում ճշտւած թիրախներ ունենայ, որ պէտք է յաղթահարի, այդպիսով երկիրը կը կարողանանք դուրս բերել այս իրավիճակից: Բայց, այս գիտակցութիւնը հիմնականում պէտք է ունենայ այն ուժը, որը կարող է բերել համեմատական մեծամասնութիւն` Ազգային ժողովում:
Կարող ենք այս ընտրութիւնները այսպէս համեմատական առաւելութիւն համարել` ցանկացած ընտրութիւն, վերջիվերջոյ, մէկ քայլ դէպի առաջ է, ցանկացած ընտրութիւն միջոց է ժողովրդին քաղաքականացնելու, ցանկացած ընտրութիւն միջոց է, որ ամէն մի կուսակցութիւն փորձում է իրեն զարնել այսպէս ասած հասարակութեան փորձութեան քարին եւ տեսնել իր իրական համակրանքը ինչ է, ընկալումը իրենից ինչպիսին է, կարողանայ իրեն ճիշտ ներկայացնել հասարակութեանը: Այս առումով ցանկացած ընտրութիւն լաւ բան է, բայց ասում եմ` երկիրը այնպիսի մի վիճակի մէջ է, որ մեզ պէտք է ազգային միասնականութիւն յստակ թիրախների յաղթահարման համար, ճշտւած նպատակների շուրջ պէտք է ազգային համերաշխութիւն ձեւաւորւի, որ նախ երկիրը այս իրավիճակից կարողանանք դուրս բերել. եթէ կը կարողանանք այդ կամքը ցուցաբերել, գիտակցութիւնն ունենալ, անշուշտ, կարող են այս ընտրութիւնները շատ դրական համարւել, իսկ եթէ չենք կարող ունենալ, հաւանաբար կարող են համարւել միայն համեմատաբար դրական երեւոյթ:
– Իսկ ՀՅԴ-ի մօտեցումները այս առումով ինչպիսի՞ն են:
– Բնականաբար, այս իրականութիւնը մեր փնտրած, մեր ուզած իրականութիւնը չէ: Այս իրականութեան մէջ քաղաքական ուժերը կեղծ իրավիճակի մէջ են յայտնւել:
-Եւ անջրպետն էլ խորացել է. չէ՞:
– Ես նաեւ անջրպետը չեմ էլ հասկանում ինչու համար է խորացել, որովհետեւ գաղափարների, ծրագրերի, քաղաքական ուղղութիւնների մէջ չէ, որ անջրպետ է ստեղծւում: Անջրպետ է ստեղծւում անհատական կրքերի, հակակրանքների, թիմերի, որոնք յաճախակի իրարից շատ էլ չեն տարբերւում կամ ընդհանրապէս չեն տարբերւում: Անջրպետը ստեղծւում է այսպէս ասած անհատական մրցակցութեան իրականութեան մէջ, ոչ թէ գաղափարների, քաղաքականութեան ռազմավարութեան բախման արդիւնքով է, որ ինչ-որ ճեղք ես տեսնում, ինչ-որ տարբերութիւն ես տեսնում: Յաճախ կազմակերպութիւններ, որ միայն անունով են իրարից տարբերւում, ուրիշ ոչ մի բանով եւ հաւանաբար լիդերներով` գաղափարախօսութիւնն նոյնն է, նոյն մարդկային ռեսուրսի վրայ հիմնւած, նոյն արժեհամակարգի վրայ հաստատւած, բայց հակադրւած են իրար: Այս առումով մի կեղծ իրականութիւն կայ մեր մէջ, որը, օրինակ, պայմանաւորւած է մի բանով` Հայաստանի քաղաքական դաշտը դեռ գաղափարականացած չէ, եւ որովհետեւ գաղափարականացած չէ, կարելի է նաեւ եզրակացնել, որ քաղաքական չէ: Սա տարբեր ուժերի ուժային բեւեռների բախման, տարբեր ուժերի ուժային բեւեռների մրցակցութեան իրականութիւնն է եւ ոչ թէ`քաղաքական ուղղութիւնների զանազան գաղափարների բախման արդիւնքով ստեղծւած իրականութիւն:
Հարցազրոյցը վարեց Արմինէ Էլիազեանը
